با رسیدن عید قربان مسئولان وزارت صحت عامه هشدار می‌دهند که اگر محدودیت‌های رفتوآمد همانند عید فطر رعایت نشود ممکن است شیوع ویروس کرونا دوباره اوج گیرد. این هشدارها در حالی است که آمار رسمی مبتلایان ویروس کرونا در حال کاهش است. کاهش آمار رسمی برای شماری از شهروندان این معنا را دارد که خطر برطرف شده است. اما مسئولان وزارت صحت عامه می‌گویند نگرانی از این وجود دارد که در روزهای عید قربان به‌دلیل بی‌توجهی مردم به رعایت توصیه‌های بهداشتی و دید و بازدیدها، افغانستان دوباره شاهد افزایش شیوع ویروس کرونا شود. تأکید وزارت صحت که مسئولیت اصلی سیاست‌گذاری مبارزه با کرونا را دارد این است که نباید اشتباه عید رمضان در عید قربان تکرار شود.
اکمل سمسور، سخن‌گوی وزارت صحت عامه در گفت‌وگو با اطلاعات روز گفت که موج اول شیوع ویروس کرونا در حال کاهش است، اما اگر احتیاط نشود ممکن است بار دیگر و یا چندین بار به اوج برسد. آقای سمسور می‌گوید افغانستان نقطه‌ی اوج موج نخست کرونا را پس از عید فطر گذراند و در عید قربان نباید تکرار شود.
نگرانی اصلی چیست؟
نگرانی اصلی مسئولان وزارت صحت عامه بیش‌تر از این است که در هنگام دید و بازدید در روزهای عید افراد با ردههای سنی بالا بیش‌تر با خطر روبه‌رو می‌شوند. همچنان زنان باردار، افراد دارای امراض قلبی، ریوی، شکر، سرطان و سایر بیماری‌های دیگر در خطر بیش‌تر قرار خواهند گرفت.
سخن‌گوی وزارت صحت عامه گفت که جمعیت با ردههای پایین سنی، بیش‌تر‌شان نشانه‌های کرونا را ندارند اما می‌توانند ناقل ویروس باشند. این افراد در صورت عدم رعایت محدودیت‌ها خطر انتشار ویروس میان خانواده‌ها را در روزهای عید افزایش خواهند داد.
تا کنون مسئولان وزارت صحت عامه چندین بار از شهروندان خواسته‌‌اند که در روزهای عید محدودیت‌های رفتوآمد و نکات بهداشتی را رعایت کنند تا از اشتباه مشابه عید فطر جلوگیری شود.
آمار رسمی شیوع ویروس کرونا بیش‌تر مربوط به بزرگ‌شهرهای افغانستان است. مسئولان وزارت صحت عامه می‌گویند که براساس یک پژوهش تازه‌ی این وزارت، درصدی زیادی از شهروندان در روستاها هنوز به ویروس کرونا مبتلا نشده‌اند. اما به گفته‌ی مسئولان وزارت صحت عامه در بزرگ شهر‌ها به‌ویژه کابل، هرات قندهار، ننگرهار درصدی زیادی از شهروندان مرض کرونا را گذرانده‌اند.
به گفته‌ی اکمل سمسور آمار مراجعان و ثبت موارد مثبت در شفاخانه‌های دولتی و خصوصی در حال کاهش است. او می‌گوید روزانه از میان مراجعان هشت شفاخانه‌ی خصوصی که لابراتوار مخصوص آزمایش کرونا را دارند، نتایج آزمایش سه تا 10 درصد مثبت می‌شود. آقای سمسور گفت که در شفاخانه‌های خصوصی بیش‌تر افرادی برای آزمایش کرونا مراجعه می‌کنند که نیازهای اداری یا سفر به بیرون از کشور دارند.
همچنان به گفته‌ی آقای سمسور، بیش‌تر شفاخانه‌های دولتی و خصوصی در ماه‌های پیش که شیوع ویروس به اوج خود رسیده بود تا 110 درصد (10 درصد اضافه‌تر از ظرفیت) بستر‌ها را برای مراقبت مریضان کرونا اختصاص داده بودند؛ اما اکنون این میزان به 50 درصد رسیده است. برخی از شفاخانه‌ها اکنون تنها 20 تا 10 درصد بسترشان مریضان کرونا است. براساس معلومات سخن‌گوی وزارت صحت عامه اکنون 11 لابراتوار دولتی و هشت لابراتوار در شفاخانه‌های خصوصی در بخش آزمایش ویروس کرونا فعالیت دارد.
خطر موج‌های دوم و سوم وجود دارد؟
برخی از مسئولان شفاخانه‌های خصوصی کاهش در مراجعان و آمار رسمی ویروس کرونا را نزدیک‌شدن به «معافیت کتلوی» می‌پندارند، اما سخن‌گوی وزارت صحت عامه آن را نمی‌پذیرد.
فردین غرمان، رییس اتحادیه‌ی شفاخانه‌های خصوصی به اطلاعات روز گفت که از نظر او زنجیره‌ی انتقال کرونا میان جمعیت قطع شده است. به گفته‌ی آقای غرمان گرچند آمار رسمی وزارت صحت عامه بنابر نبود ظرفیت با واقعیت شیوع ویروس میان مردم تفاوت زیاد دارد، اما اکنون ثابت شده است که اکثر مردم ویروس کرونا را گذرانده‌اند. از این‌رو آمار رسمی مراجعان به شفاخانه‌ها کاهش یافته و افغانستان به تدریج به «معافیت کتلوی نزدیک» می‌شود.
اما سخن‌گوی وزارت صحت عامه می‌گوید افغانستان هرگز به «معافیت کتلوی» با معیارهای مشخص تخنیکی و جمعیتی آن نرسیده و نگرانی‌ها از رسیدن به نقطه‌های اوج دوباره وجود دارد. آقای سمسور گفت که حتا اگر موج اول کرونا پایان یابد نیز نگرانی و خطر موج‌های دوم و سوم وجود دارد: « به‌ویژه در بیش‌تر روستاها که هنوز ویروس شیوع نکرده، ممکن بر اثر بی‌احتیاطی تا فصل سرما به آن جاها نیز ویروس کرونا برسد و موج های دوم و سوم را شکل دهد»
نگرانی‌ها از رسیدن موج‌های دوم و سوم در حالی است که ویروس کرونا در برخی نقاط کشور‌های اروپایی و ایران نیز دوباره بازگشته است. بنابر گزارش‌ها نگرانی‌ها از رسیدن موج دوم شیوع ویروس کرونا در آلمان نیز وجود دارد. سخن‌گوی وزارت صحت عامه کشور نیز می‌گوید که در فصل سرما ممکن است موج‌های دوم و سوم در افغانستان برسد، به گفته‌ی آقای سمسور، سردی هوا و تراکم جمعیت در اتاق‌ها در فصل سرما این خطر را در افغانستان بیش‌تر می‌کند.
سخن‌گوی وزارت صحت عامه می‌گوید که اگر تدابیر احتیاطی رعایت شود ممکن است در برخی از ولایات موج اول ویروس کرونا تا آخر ماه جاری خورشید پایان یابد. با وجود آن هم به گفته‌ی آقای سمسور نگرانی‌ها در مورد یکنواخت‌بودن موارد مثبت ابتلا در ولایات مثل هرات، قندهار، ننگرهار، باغیس وجود دارد که ممکن است تا فصل خزان ادامه پیدا کند.
«وضعیت هرات را شهر مشهد ایران متأثر کرده است. ویروس از آن شهر به ایران انتشار می‌کند و نمی‌گذارد که موردهای مثبت کاهش یابد. این نگران‌کننده است ممکن دوباره اوج گیرد یا ماه‌ها طول بکشد تا موج اول در آن ولایت پایان یابد.»
نخستین مورد ابتلا به کرونا در افغانستان نیز در هرات با برگشت مسافران از ایران ثبت شد. شهر هرات نخستین شهری است که در آن مرض کرونا شایع شد و به گردش اجتماعی افتاد. ماه‌ها پس از آن تا کنون این شهر در معرض خطر اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا قرار دارد.
رییس اتحادیه شفاخانه‌های خصوصی به اطلاعات روز گفت که در افغانستان موج‌های دیگری از شیوع کرونا نخواهد بود. داکتر فردین غرمان معتقد است که خطر بیش‌تر رفع شده و مردم این مرض را گذرانده‌اند. از این‌رو باید محدودیت‌های برداشته شود. به‌ویژه مکاتب و دانشگاه‌ها با رعایت نکات بهداشتی باز شود: «موج دوم در صورتی می‌بود که مثل سایر کشورها قرنطین رعایت می‌شد؛ اما در افغانستان قرنطین از اول مراعات نشد و بیهوده برخی از کاروبار‌ها متوقف شد. مردم به این ویروس گرفتار شدند و تا حالا اکثریت آن را گذرانده‌اند. بسیار محدود مردم در معرض خطر مانده که برای همان تعداد محدود، اکثر جمعیت را به فلاکت اقتصادی نبریم.»
حکومت افغانستان در روزهای عید فطر گشت‌وگذار در در کابل را ممنوع اعلام کرد. هرچند در عمل کسی به آن توجه نکرد. به گفته‌ی وزارت صحت عامه کرونا در افغانستان پس از روزهای عید فطر به نقطه اوج رسید. در عید پیش‌رو هنوز معلوم نیست که آیا حکومت غیر از توصیه، محدودیتی هم اعمال خواهد کرد یانه؟
براساس تصمیم مسئولان مبارزه با کرونا، قرار است مکاتب از 15 اسد یعنی تا ده روز به گونه‌ی مشروط و تدریجی باز شود، اما همچنان ترس از کرونا وجود دارد. سخن‌گوی وزارت صحت عامه می‌گوید که تصمیم در این مورد تا کنون نهایی نیست، اما نگرانی از این وجود دارد که جوانان و نوجوانان و کودکان ناقل ویروس باشند و شیوع ویروس را میان خانواده‌ها با تجمع در مکاتب و دانشگاه‌ها بیش‌تر کند.
آخرین آمار
براساس آمار وزارت صحت عامه در بیست‌وچهار ساعت گذشته، ۴۷۱ نمونه‌ی مشکوک به ویروس کرونا در لابراتوارهای این وزارت آزمایش شده که نتایج ۱۰۶ مورد آن مثبت تشخیص شده است.
به این ترتیب، شمار مبتلایان به ویروس کرونا در کشور به ۳۶ هزار و ۲۶۳ نفر افزایش یافته است. کابل، هرات، بلخ، ننگرهار، قندهار و پکتیا بیش‌ترین مبتلایان به کرونا را دارند. براساس معلومات وزارت صحت عامه، در بیست‌وچهار ساعت گذشته، ۱۸ فرد مبتلا به کرونا بهبود یافته و شمار بهبودیافتگان به ۲۵ هزار و ۱۹۸ نفر رسیده است.
همچنان در بیست‌وچهار ساعت گذشته ۱۰ فرد مبتلا به کرونا فوت کرده‌اند. شمار فوتی‌های ناشی از کرونا نیز به یک‌هزار و ۲۹۶ نفر رسیده است.