در شرایطی که تمام توجه جهان معطوف اوکراین است، افغانستان در حال غرق شدن در تاریکی است. طالبان در بحبوحه گزارش‌های فزاینده بازداشت، تجاوز جنسی، و اعدام‌های اقلیت‌ها، مدافعان حقوق، زنان و افراد مرتبط با دولت پیشین یا مقاومت جدید، کنترل خود را تشدید می‌کنند.
در هفته‌های پس از تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فبروری، طالبان بر بخش‌هایی از زندگی که پیش از تسلط بر کشور در تابستان گذشته عادی تلقی می‌شد، ممنوعیت‌های بسیاری اعمال کرده‌اند. سرکوب رسانه‌ها، سرگرمی‌ها و تعطیلات سنتی با احیای شیوه‌های قدیمی مانند ربودن خارجی‌ها برای اعمال نفوذ سیاسی توسط طالبان، دوباره آغاز شده است.
خبرنگاران همچنان بازداشت و ضرب‌وشتم می‌شوند و صدها سازمان رسانه‌ای بسته شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که فعالیت‌های طالبان، از جمله دستگیری‌های خودسرانه و قتل‌های غیرقانونی، گزارش نمی‌شود. یک منبع بلندپایه امنیتی افغانستان که خواست نامش فاش نشود، گفت که چین به طالبان در ساخت یک ایستگاه تلویزیونی کمک می‌کند.
جشن‌های باستانی نوروز در آغاز سال شمسی ۱۴۰۱ لغو شد. پرچم سفید طالبان جایگزین پرچم افغانستان شد. شبکه‌های تلویزیونی اجازه پخش برنامه‌های خارجی را ندارند و موسیقی و رقص ممنوع است. روزنامه‌نگاران باید با محدودیت‌های شدید کار کنند. کارمندان تلویزیون طلوع که به طالبان امتیاز داده بود تا بتواند به کار خود ادامه دهد، پس از گزارش در مورد سانسور بازداشت شدند.
طالبان که پس از به قدرت رسیدن دختران را از مکتب بازداشتند، اعلام کردند که دختران می‌توانند به صنف‌های خود برگردند اما باید از پسران جدا بمانند. کمبود معلمان زن باعث کاهش بیشتر یادگیری خواهد شد و برنامه درسی پسران شامل تجلیل از بمب‌گذاران انتحاری است.
ولی الله رحمانی، یک کارآفرین رسانه‌ای که بلافاصله پس از به دست گرفتن قدرت توسط طالبان در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ از کشور گریخت، گفت: «افغانستان تمام شده است.» او مانند بسیاری از افغان‌های در تبعید می‌ترسد که توجه جهانی به جنگ روسیه در اوکراین به طالبان فرصت دهد تا با ریشه‌کن کردن تمام بقایای دولت قبلی افراط و تفریط خود را تثبیت کنند.
از زمان تسلط طالبان، تعداد بی‌شماری از مردم بازداشت و شکنجه شده‌اند تا دیگران به سکوت واداشته شوند. بیشترین آسیب را قوم‌هایی مانند هزاره‌ها متحمل شده‌اند که شیعه هستند و توسط طالبان سنی اکثرا پشتون، مرتد تلقی می‌شوند. منابع در افغانستان گفتند که ربوده‌شدگان در زندان‌های مخفی در سراسر کشور محبوسند.
این منبع امنیتی گفت: «بسیاری از زنان پس از آزادی هرگز فاش نمی‌کنند که بازداشت شده‌اند، زیرا به ناچار سؤالاتی در مورد این‌که آیا مورد تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند، مطرح می‌شود».
شاه حسین ملوف اشرفی، ۳۰ ساله، یک خبرنگار تلویزیونی هزاره است که قبل از تسلط طالبان نیز با دولت سابق کار می‌کرد. او گفت که او در ۱۳ دسامبر ۲۰۲۱ بازداشت شد و در طول شب تحت بازجویی و ضرب‌وشتم قرار گرفت. او گفت بازداشت شد «به دلیل این‌که من یک روزنامه‌نگار هستم، به دلیل هزاره بودنم، و همچنین به دلیل کارم با رژیم قبلی». او گفت که برادر و برادر همسرش به دلیل ارتباط با او دستگیر شدند و موترهای خانواده توقیف شده است. اشرفی به تازگی افغانستان را به خاطر امنیت خود ترک کرده است.
فیصل مدرس، یوتیوب‌بر ۲۴ ساله، گفت که پس از گزارش در مورد مرگ پسری در دره پنجشیر، جایی که احساسات ضد طالبان به دهه‌ها قبل برمی‌گردد، با طالبان درگیر شد. او در ماه جنوری به مدت هشت روز در بازداشت بود و شکنجه شد تا این‌که پدرش به طالبان قول داد که پسرش دیگر هرگز علیه رژیم صحبت نخواهد کرد. او همچنین گفت که وی پس از مصاحبه‌ای با یک خبرگزاری بین‌المللی که بعدا در افغانستان پخش شد، کشور را ترک کرده است.
و طالبان خارجی‌ها را نیز به وحشت می‌اندازند، از جمله دستگیری اندرو نورث، که با کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان کار می‌کرد، و یک تاجر به نام پیتر جوونال. یک منبع نزدیک به رهبری طالبان گفت که دو امریکایی و هشت بریتانیایی در حال حاضر بدون هیچ‌گونه اتهامی در بازداشت هستند، از جمله جوونال و مارک فریکس، اینجینر ۵۹ ساله امریکایی و کهنه‌سرباز نیروی دریایی که در جنوری ۲۰۲۰ بازداشت شده بود. نورث طی چند روز پس از بازداشت در ماه فبروری آزاد شد.
هدف قرار دادن خارجی‌ها برای طالبان راهی برای سرکوب دشمنان محلی خود است. یک افغان که در تبعید زندگی می‌کند گفت که یکی از بستگانش توسط پیامکی از سوی همکارش به محلی کشانده و بازداشت شد. او گمان می‌کرد که پیام را یک خارجی که با او کار می‌کرده فرستاده است، در صورتی‌که آن فرد پیش‌تر بازداشت شده بود. سپس از تلفن خود او برای فریب دادن و کشاندن حداقل دو نفر دیگر به جلسات ساختگی استفاده شد که آن‌ها نیز ربوده شده‌اند. مدرس، کاربر یوتیوب، گفت که او پس از دعوت به یک جلسه ساختگی بازداشت شد.
مشکلات اقتصادی افغانستان که پیش از آغاز جنگ روسیه در اوکراین فاجعه‌بار بود، بدتر شده است. در حال حاضر، گرسنگی و فقر مردم را تحت فشار قرار داده است. توقف واردات بسیار ضروری گندم از اوکراین و روسیه و همچنین کم شدن صادرات کود روسی لازم برای کشاورزی باعث افزایش قیمت مواد غذایی شده است.
برنامه جهانی غذا (WFP) تا ۷۰ درصد گندم خود را برای توزیع در کشورهایی مانند افغانستان از روسیه و اوکراین خریداری می‌کند. کاهش برداشت در سال گذشته در برخی از کشورهای تولیدکننده قیمت‌ها را تا حدود ۳۰ درصد افزایش داده بود. دیده‌بان حقوق بشر گفت که از جنوری، حدود ۱۳ هزار نوزاد «به دلیل سوءتغذیه و بیماری‌های مرتبط با گرسنگی جان خود را از دست داده اند»، حتا با وجود این‌که آژانس‌های سازمان ملل مانند WFP گفته‌اند که در حال توزیع مواد خوراکی هستند.
اما قیمت نان در کابل در ماه‌های اخیر دوباره دو برابر شده است، به گفته‌ی یک سازنده‌ی ویدیو خانواده‌اش برای پختن نان تنور خریده‌اند، زیرا «نان بردن از نانوایی به خانه در انظار عمومی می‌تواند خطرناک باشد. مردم به خاطر نان به شما حمله می‌کنند.»
مانند رحمانی، ده‌ها هزار نفر از طبقه متوسط و تحصیل‌کرده افغانستان کشور را ترک کرده‌اند و بسیاری دیگر نیز برای ترک کشور مصرانه تقلا می‌کنند. وزارت خارجه افغانستان مملو از درخواست صدور پاسپورت است، هرچند کشورهای کمی به افغان‌ها ویزا می‌دهند.
اما تضاد در استقبال از آن‌ها در مقایسه با اوکراینی‌هایی که از جنگ فرار می‌کنند، بی‌رحمانه است (به گفته سازمان ملل متحد بیش از سه و نیم میلیون نفر اکنون اوکراین را ترک کرده‌اند). بسیاری از افغان‌ها بی‌تفاوتی کشورهای غربی را احساس کرده‌اند که کار را برای وارد شدن آن‌ها به آن کشورها را دشوار کرده است، چه برسد به امکان سکونت.
یک تاجر میانسال افغان هفت ماه است از افتادن در آنچه «تله پناهندگی» می‌نامد اجتناب کرده است؛ برای او درخواست وضعیت پناهندگی یعنی چشم‌پوشی از حق زندگی، کار و ورود و خروج آزادانه. او می‌گوید: «این دردناک است.»