هزاران دانش‌آموز دختر دوره‌های متوسطه و لیسه در افغانستان چهارشنبه ۳ حمل، با شور و شوق زیاد به دروازه‌های مکتب رفتند، اما اجازه‌ی درس خواندن از سوی طالبان نیافتند. طالبان بر خلاف تعهدات‌شان این دختران را از رفتن به مکتب محروم کرده‌اند.
چندین ویدیو از دانش‌آموزان دختر با گلوی بغض‌کرده و چشمان اشک‌بار در شبکه‌های اجتماعی به گونه‌ی گسترده هم‌رسانی شده است. یکی از این دختران اشک می‌ریزد و از طالبان می‌پرسد که چرا آنان را از مکتب رفتن محروم کرده‌اند: «خیلی جگرخون شدم [با گریه]. چه بگویم، چیزی گفته نمی‌توانیم. چه کنیم خودی این‌ها [طالبان]. ما دختر هستیم، از افغانستان هستیم و انسان هستیم، چرا به مکتب نرویم؟ ما خون گریه می‌کنیم. ما ۱۸۶ روز شد که مکتب نرفتیم، چرا چه گناه داریم؟»
در فضای مجازی توفانی علیه سیاست محرومیت دختران از آموزش برپا شده است. اغلب کاربران فیسبوک و تویتر با هم‌رسانی عکس و نقاشی آب‌رنگ دانش‌آموز دختری که اشک در چشمش حلقه شده بود، از اقدام طالبان مبنی بر ممنوعیت رفتن دانش‌آموزان دختر دوره‌های متوسه و لیسه به مکتب انتقاد می‌کنند.
تنوع در اعتراض
قدرت گرفتن دوباره‌ی طالبان پس از دو دهه جنگ، به اعتراض زنان افغان نیز تنوع بخشیده است. این زنان هم در اعتراض‌های خیابانی‌شان در مقابل طالبان در پیوند به محرومیت از «حق کار، تحصیل و آزادی» و هم حالا در پیوند به مسدود بودن مکاتب دخترانه از روش‌های متفاوت و تأثیرگذار اعتراضی استفاده می‌کنند.
در شبکه‌های اجتماعی عکس از یک زن افغانستان بازتاب وسیعی داشته که با پوشیدن لباس سفید، بستن دهن با نوار چسپ سیاه و گریم کمبودی دور چشم، اعتراض علیه طالبان دارد. او با دست داشتن بنرهایی با شعارهای «بگذار مکتب بروم!»، «بگذار نفس بکشم!» و «مدافعین حقوق‌بشر کجا هستید؟» اعتراض خود را نشان داده است.
با مرور شبکه‌های اجتماعی طرح‌های گرافیکی متنوع در پیوند به مخالفت با تصمیم طالبان مبنی بر محرومیت دختران دوره‌های متوسطه و لیسه از آموزش مواجه می‌شویم.
در یکی از این طرح‌های گرافیکی دیده می‌شود که یک دانش‌آموز دختر در قفس زندانی است و جنگجوی طالب کلید این قفس را به این دختر نشان می‌دهد، اما نمی‌خواهد که این دانش‌آموز از قفس بیرون شود.
شماری از کاربران توئیتر این طرح گرافیکی را این‌گونه تحلیل کرده‌اند که طالبان نمی‌خواهند دختران افغان با رفتن به مکتب و دانشگاه به آگاهی برسند و تنها جایی که طالبان برای زنان مد نظر دارند، نشستن و فرسوده‌شدن در کنج خانه است.
عکس: اینترنت
برخی از دانش‌آموزان دختر با بهره‌گیری از فضای اینترنت از خود ویدیو گرفتند و بدون هراس از زندگی زیر سلطه‌ی طالبان پیام‌شان را به طالبان و جهان فرستادند. این دانش‌آموزان از طالبان خواستند که حداقل اجازه آموزش به‌عنوان یکی از ابتدایی‌ترین حقوق اساسی برای شان بدهند.
دانش‌آموزان دیگری با نوشتن شعارهای متعدد در مورد پایان محرومیت‌شان از رفتن به مکتب اعتراض کرده‌اند. این دانش‌آموزان با نوشتن شعار بر ورق‌های سفید، از خود عکس گرفتند و در فضای مجازی منتشر کردند.
چندین ویدیو از تجمع و راهپیمایی دختران دانش‌آموز در مقابل دروازه‌های مکاتب دخترانه در کابل به نشر رسیده است که این دختران از طالبان می‌پرسند که چرا و بر اساس کدام روایت دینی به خود حق داده‌اند که آنان را از حق آموزش محروم کنند.
عکس: اینترنت
پوشش طالبانی؟
وزارت معارف طالبان روز سه‌شنبه، ۲ حمل اعلام کرده بود که مکاتب دخترانه فردا بازگشایی می‌شود، اما از موضع‌اش عقب‌نشینی کرد. این وزارت در اطلاعیه‌ی تصریح کرد که دوره‌های لیسه و متوسطه تا اطلاع ثانوی مسدود میباشد.
در اطلاعیه‌ی این وزارت، دلیل مسدود ماندن مکاتب را انتظار برای طرح لباس مطابق به شریعت و رسم‌و رواج و فرهنگی افغانی گفته شده است.
لباس سیاه و رو سری سفید، یونیفورم مکاتب دخترانه در افغانستان است و تمام بدن این دختران به استثنایی دست و چهره پوشیده است. به نظر می‌رسد که طالبان این نوع پوشش را قبول ندارند
اما از دید علمای دینی، پوشش دختران در مکاتب مخالف با ارزش‌های اسلامی نیست و در مکاتب دخترانه تنها آموزگاران زن روند آموزش را به پیش می‌برند.
شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با هم‌رسانی عکس از زنان با پوشش «سیاه» که تمام اعضای بدن‌شان به استثنایی چشم‌شان را پوشانده‌اند. این کاربران، این نوع از پوشش را مناسب با دیدگاه طالبانی می‌دانند.
عکس: اینترنت
رحمت‌الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان در توییتر با نشر عکس از دانش‌آموز دختری که پس از محرومیت از مکتب گریه می‌کند، با عکس از بازداشت طالب مسلح با پوشش برقع در دوران جمهوریت نوشته است: «آنچه را که طالبان یونیفورم مخصوص برای دختران در چوکات شریعت می‌دانند! مگر چادر سفید و کالای سیاه از دید طالبان شرعی نیست!»
توماس وِست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان به تصمیم طالبان مبنی بر مسدود کردن مکاتب دختران انتقاد کرده است. او در تویتر نوشت: «من امروز به میلیون‌ها خانواده افغان می‌پیوندم، تا شوک و ناامیدی عمیق خود را از تصمیم طالبان مبنی بر عدم اجازه بازگشت زنان و دختران به مکتب بالاتر از صنف شش ابراز کنم.»
گفته می‌شود که در میان اعضای طالبان اختلاف در مورد محدودیت بر آموزش دختران ایجاد شده است. نزدیکان ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی رییس الوزاری طالبان گفته‌اند که مسدود ماندن مکاتب دخترانه، توجیه‌ی «شرعی و عرفی» ندارد.
احمد یاسیر، یک عضو طالبان با انتقاد از این موضوع گفته است که با «گذشت هشت ماه طرح برای حضور دانش‌آموزان دختر تهیه نشده و این غم‌انگیز است.»
این عضو طالبان درباره‌ی حل این موضوع اطمینان داده و نوشته که این گروه متعهد به اجازه آموزش به تمام کودکان در چوکات شریعت اسلام است. گفته می‌شود که این عضو طالبان از نزدیکان ملا برادر، معاون نخست‌وزیر طالبان است.
اظهارات او، حکایت از وجود اختلاف در رهبری طالبان دارد.
این در حالی است که نشست قندهار میان سه جناح طالبان [ملا بردار، سراج‌الدین حقانی و مولوی یعقوب] در حال برگزاری است. رهبران این سه جناح در حال صحبت با ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبرشان پیرامون حل اختلافات‌شان هستند.
مسئولان وزارت معارف طالبان در انتظار دستور ملا هیبت‌الله آخندزاده مبنی بر بازگشایی مکاتب دخترانه دوره‌های متوسطه و لیسه هستند.
عکس: شبکه‌های اجتماعی
تحریم مکاتب
شماری از والدین دانش‌آموزان به فکر تحریم مکاتب پسرانه و دخترانه هستند، تا از این طریق فشار بالای طالبان وارد کنند که دروازه‌های مکاتب دخترانه را باز کنند.
چندین تن از والدین دانش‌آموزان این درخواست را در شبکه‌های اجتماعی مطرح کرده‌اند.
مژگان ۴۴ ساله، سه فرزند دارد. او در صحبت با روزنامه اطلاعات روز از اقدام طالبان مبنی بر اجازه ندادن به دختران دوره‌های متوسطه و لیسه سخت انتقاد می‌کند. او از اینکه طالبان به دخترش در کابل اجازه رفتن به مکتب را نداده‌اند، ناراحت است.
او تصمیم دارد تا زمانی‌که دروازه‌های مکاتب به روی دختران به‌گونه‌ی کامل بازگشایی نشود، پسر و دختر دیگر خود را به مکتب نفرستد: «طالبان اجازه رفتن به دختر کلان من به مکتب نداده‌ام و او با گریه به خانه برگشت. همگی ما باید مکاتب را تحریم کنیم و پسران و دختران خود را اجازه ندهیم به که مکتب بروند، تا طالبان دروازه‌های مکاتب را به روی همگی دانش‌آموزان دختر باز کنند.»
او امیدوار است که با گرفتن تصمیم جمعی مبنی بر تحریم مکاتب، طالبان مجبور خواهند شد که دروازه‌های مکاتب را به روی همگی دانش‌آموزان دختر بازگشایی کنند.
از دید بسیاری‌ها حمله ولادیمپر پوتین، رییس‌جمهور روسیه به اوکراین، بحران افغانستان را از سرخط رسانه‌های جهانی و هم چنین از محور توجه کشورهای قدرتمند دور کرده است.
در سطح جهان هم اکنون بیشتر نگاه‌ها به سمت قشون‌کشی پوتین به اوکراین است و مواردی از سرکوب و اقدامات «غیرقانونی» طالبان از چشم پوشیده می‌ماند.
طالبان در دوران نخست حاکمیت‌شان در نیمه‌ی دوم دهه ۹۰ میلادی در افغانستان نیز مکاتب دخترانه را مسدود کرده‌اند. هر چند طالبان در هنگام مذاکره با ایالات متحده امریکا، مدعی بوده‌اند که نسبت به آن دوران تغییر کرده‌اند. اما شماری از افغان‌ها معتقدند که طالبان هیچ نوع تغییری نکرده‌اند و مسدود کردن مکاتب دخترانه، این موضوع را ثابت می‌سازد.