جلسه کابینه‌ی طالبان هر دوشنبه در ارگ ریاست جمهوری در کابل برگزار میشود، اما جلسه‌ی کابینه در این هفته برگزار نشد. اغلب مقام‌های برجسته طالبان به قندهار رفتند و قصد دیدار با ملا هبت‌الله آخوندزاده رهبرشان را دارند. اما سخنگویان طالبان در مورد این نشست سکوت کرده‌اند.
برخی از منابع مطلع خبر داده‌اند که این نشست به هدف حل یا کاهش اختلافات میان ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی رییس‌الوزرای طالبان، سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت داخله و مسئول شبکه حقانی و مولوی محمد یعقوب، سرپرست وزارت دفاع و فرزند ملا محمد عمر – بنیان‌گذار طالبان- برگزار میشود. با تسلط طالبان بر افغانستان تقریباً طالبان در محوریت این سه فرد «پشتون» جمع شده‌اند.
انس‌حقانی، مقام ارشد طالبان در توییتر خود در زمان برگزاری نشست قندهار، با انتشار شعر پشتو، از ملا هبت‌الله آخوندزاده ستایش کرده است. او اما هیچ اشاره‌ی به برگزاری نشست قندهار نکرده است.
انس حقانی، عضو سابق هیأت مذاکره کننده طالبان با جمهوری اسلامی افغانستان و برادر ناتنی و کوچک سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان و مسئول شبکه حقانی است.
رحمت‌الله نبیل، رییس سابق امنیت ملی افغانستان در حساب کاربری‌اش در توئیتر نوشته است که ملا عبدالغنی برادر و سراج‌الدین حقانی به قندهار رفته‌اند و مولوی یعقوب در راه برگشت از هرات به سمت قندهار است.
او نوشته است که دیدار این مقام‌های ارشد طالبان در سه محور انجام خواهد شد.
- حل اختلافات داخلی در میان طالبان از طریق گفتگو با ملا هبت‌الله آخوندزاده [رهبر طالبان]؛
- متقاعد کردن ملا هبت‌الله به ایجاد تغییراتی در کابینه برای جلب رضایت بین‌المللی و جامعه به‌خاطر تسهیل یا تحت فشار قراردادن دولت‌ها برای به رسمیت شناختن دولت‌شان؛
- بحث در مورد افزایش اختیارات مالی/انتصابی.
آقای نبیل گفته است که شهاب‌الدین دلاور، احمدالله وثیق و تعداد دیگر از مقام‌های طالبان احتمالاً اخراج یا تعویض خواهند شد.
امرالله صالح، معاون پیشین ریاست‌جمهوری افغانستان در حساب کاربری‌اش در توییتر نوشت: « رییس استخبارات نظامی پاکستان به قندهار آمده است. او به‌خاطر پنهان شدن از مطبوعات و هراس از واکنش مردم به‌عوض آمدن به کابل ملا حسن و کابینه اش را به کندهار خواسته است.»
در ماه سنبله و در زمان اوج گرفتن اختلافات میان طالبان جنوب به رهبری ملا عبدالغنی برادر و طالبان مشرقی به رهبری سراج‌الدین حقانی، جنرال فیض حمید، رییس وقت استخبارات نظامی ارتش پاکستان یا «آی‌اس‌آی» در سفر غیر منتظره به کابل آمده بود. او بالاترین مقام پاکستانی پس از تسلط طالبان بر کابل بود که به افغانستان سفر کرده بود.
پس از این سفر بود که عملیات هوایی و زمینی برای سرکوب نیروهای «جبهه‌ی مقاومت» در پنجشیر شدت گرفت و طالبان توانستند که بخش‌های زیادی از پنجشیر یعنی آخرین پایگاه مقاومت علیه‌شان را تصرف کنند.
پس از اعلام کابینه‌ی طالبان، ملا برادر تا چند هفته در نشست‌های تصمیم‌گیری شورای وزیران در کابل غایب بود و به قندهار رفته بود. افراد وابسته به طالبان گفته بودند که ملا برادر با ملا هبت‌الله آخوندزاده در آن زمان دیدار کرده است.
پس از انتشار خبرهایی در مورد اختلاف شدید ملا برادر با شبکه حقانی، او در یک پیام ویدیویی گفت: «ما باهم اختلاف نداریم، بلکه به‌عنوان اعضای یک خانواده، باهم شفقت و مهربانی داریم.»
او پس از این پیام به کابل آمد و کارش را به‌عنوان معاون رییس‌الوزرای طالبان ادامه داد.
قندهار از اهمیت زیاد سیاسی برای طالبان برخوردار است. گروه طالبان در اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی عملیات نظامی‌اش را برای تصرف افغانستان از قندهار آغاز کرد. گروه طالبان مدعی است که ملا هبت‌الله آخوندزاده رهبرشان در این ولایت به سر می‌برد.
این در حالی است که با گذشت بیش از هفت ماه از تسلط طالبان بر افغانستان، هیچ عکس، صدا و ویدیو از حضور رهبر طالبان به نشر نرسیده است.
نارضایتی مذاکره کنندگان
از ملا عبدالغنی برادر، رییس پیشین دفتر سیاسی طالبان در قطر، یکی از چهره‌های میانه‌رو در میان تحریک طالبان نام برده میشود. او در راستای امضای توافق‌نامه با ایالات متحده امریکا در دوحه تلاش کرده بود. این توافق‌نامه در ماه حوت سال ۹۸ با امضای عبدالغنی با زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور صلح افغانستان عملی شد. تصور می‌شد که ملا برادر حکومت موقت طالبان را رهبری کند، اما ملا حسن آخوند، از چهره‌های سنتی طالبان به‌عنوان رییس الوزرا گماشته شد.
در کنار ملا عبدالغنی برادر، شیر محمد عباس استانکزی، رییس پیشین هیأت مذاکره کننده طالبان بر خلاف تصورش به سمت معاون وزیر خارجه گماشته شد. او با به قدرت رسیدن طالبان مدت کوتاهی در افغانستان ماند و به چندین ولایت به‌شمول هرات و نیمروز سفر کرد و متعاقباً افغانستان را ترک کرد.
گفته میشود که عباس استانکزی به‌دلیل اختلافات شدید با شاخه‌ی حقانی و امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان بیشتر وقتاش را در دبی و دوحه سپری می‌کند.
در دوران مذاکرات طالبان با امریکا و حکومت افغانستان، عباس استانکزی تلاش زیادی در سطح جهان انجام داد، تا نشان بدهد که طالبان نسبت به دوران نخست حاکمیت‌شان در نیمه‌ی دوم دهه ۹۰ میلادی تغییر کرده‌اند.
ناظران بر اوضاع افغانستان منتظر هستند که نشست قندهار چه تغییراتی در میان چهره‌های طالبان در داخل و خارج حکومت‌شان ایجاد خواهد کرد.
چالش به رسمیت شناختن
یکی از شرط‌های جهان برای به رسمیت شناختن طالبان تشکیل حکومت «همه‌شمول» است. باورها بر این هست که تا زمانی‌که طالبان از خود نرمشی برای تشکیل حکومت «همه‌شمول» نشان ندهند، رسمیت شناختن‌شان از سوی جهان دشوار و یا حتا غیر ممکن خواهد بود.
منابع در قندهار به روزنامه اطلاعات روز گفته‌اند که از میان برداشتن چالش‌ها در راستای به رسمیت شناختن حکومت سرپرست، از محورهای بحث میان رهبران طالبان در نشست قندهار است.
در این اواخر، مقام‌های ارشد طالبان به‌شمول سراج‌الدین حقانی و ملا یعقوب در سخنرانی‌های‌شان از مقام‌های سابق خواسته‌اند که به افغانستان برگردند و امنیت‌شان تأمین می‌گردد.
عبدالسلام رحیمی، وزیر سابق دولت در امور صلح و عضو کلیدی هیات مذاکره کننده حکومت سابق افغانستان با طالبان در ماه دلو به کابل سفر کرد. او یکی از چهره‌های نزدیک به محمد اشرف غنی، رییس‌جمهور فراری افغانستان است.
آقای رحیمی در این سفر با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان، انس‌حقانی و محمد خالد حنفی، سرپرست سرپرست وزارت امر به معروف و نهی عن المنکر طالبان دیدار کرده بود.
وزارت داخله طالبان با نشر بیانیه‌ی نوشته بود که سراج الدین حقانی به آقای رحیمی گفت: «پیام صلح و هم‌دردی ما را به کسانی که کشور را ترک کرده اند، برسانید.»
محمد اشرف غنی، با انتشار یک پیام صوتی به مناسبت سال نو خورشیدی گفته است که جنگ در کشور متوقف شده اما صلح پایدار برقرار نشده است. او در این پیام پیشنهاد کرده است که برای حل بحران مشروعیت نظام، یک «گفتمان ملی» راه‌اندازی شود.
پیشتر حشمت غنی احمدزی، برادر محمد اشرف غنی در گفت‌وگو با «دویچه‌وله دری» گفته بود که صحبت‌ها پیرامون بازگشت آقای غنی به افغانستان جریان دارد:« آقای غنی علاقه‌ای به بازگشت به عرصه‌ی سیاست ندارد، بلکه می‌خواهد فعالیت اجتماعی داشته باشد.»
اغلب پشتون
بیشتر مقام‌های ارشد حکومتی به طالبان و اغلب به «پشتون‌ها» اختصاص یافته است و این باعث نارضایتی چهره‌های مطرح جنگی طالبان از اقوام دیگر شده است. در حالی که نشست قندهار با حضور چهره‌های مطرح طالبان و «پشتون» جریان دارد، تاکنون هیچ خبری از شرکت طالبان از دیگر اقوام نشده است.
طی سه ماه گذشته برخی از چهره‌های مطرح جنگی طالبان از اقوام غیرپشتون بازداشت، برکنار و یا به وظایف پائین‌ترین تبدیل شده‌اند.
قاری صلاح‌الدین ایوبی، اوزبیک‌تبار پس از تسلط طالبان به ارگ، پشت میز ریاست‌جمهوری قرار گرفت و با تلویزیون «الجزیره» مصاحبه کرد. او پس از مدتی حضور در ارگ به‌عنوان رییس ارکان قول‌اردوی ۲۰۳ پکتیا مقر شد و متعاقباً به‌عنوان معین پالیسی و پلان وزارت احیاء و انکشاف دهات معرفی شد.
عطاالله عمری، اوزبیک‌تبار از قول‌اردوی ۲۰۹ در شمال برکنار شد و هم چنین مخدوم عالم، دیگر چهره اوزبیک‌تبار نیز در بند طالبان به سر می‌برد. صلاح‌الدین ایوبی، عطاالله عمری و مخدوم عالم به «قاتحان شمال» مشهور بودند.
در تازه‌ترین مورد عبدالحمید خراسانی، آمر امنیت قوماندانی امنیه طالبان برای پنجشیر از کارش برکنار شده است.
حکومت طالبان از دید جهانیان و شهروندان افغان تک گروهی و به‌شدت قومی است و تاکنون طالبان تغییرات گسترده مبنی بر حضور اقوام دیگر و چهره‌های غیرجنگی در بدنه حکومت‌شان ایجاد نکرده‌اند.
دیده شود که نشست قندهار طالبان، آیا تغییری جدی در حکومت‌داری طالبان و نرمش در رفتارشان در مقابل شهروندان ایجاد می‌کندو یا خیر؟