شبکه‌ی حقانی و بازی دوگانه‌ی پاکستان

ریشه‌ی اصلی حمله‌ی خونین ولایت خوست باز هم به شبکه‌ی حقانی رسید. ریاست عمومی امنیت ملی اعلام کرده که بر بنیاد تحقیقات آن‌ها، این حمله به دستور مستقیم جلال‌الدین حقانی صورت گرفته است. در این حمله که چند روز پیش در میان اعتراض‌کنندگان مردم ولایت خوست صورت گرفت، ده‌ها غیرنظامی کشته و زخمی شدند.

شبکه‌ی حقانی یکی از مخوف‌ترین شبکه‌های تروریستی است که فعالیت گسترده‌ای در مناطق شرقی افغانستان دارد. بخش عمده‌ای از حمله‌های تروریستی و فعالیت‌های دهشت‌افگنانه در افغانستان، از سوی این گروه سازمان‌دهی و اجرا می‌شوند. عوامل این گروه چندین حمله‌‌ی مرگ‌بار تروریستی دیگر را نیز در ولایت‌های شرقی افغانستان انجام داده‌اند که هدف تمامی آن‌ها مردم ملکی بوده است. بیش از نیمی از یورش‌های مسلحانه و حملات انتحاری در افغانستان از سوی این گروه انجام شده است. هرچند گروه طالبان و حزب اسلامی به عنوان دو گروه اصلی مخالف مسلح دولت افغانستان همواره دست به انجام حملات تروریستی و مرگ‌بار در کشور زده‌؛ اما شبکه‌ی حقانی در مقایسه با آن‌ها جنایت‌های بیش‌تری را مرتکب شده است.

طالبان و حزب اسلامی بیش‌تر اهداف دولتی دارند و نهادهای خارجی را هدف قرار می‌دهند. هرچند که در حمله بر این اهداف، به جان غیرنظامیان هم اعتنایی ندارند؛ اما شبکه‌ی حقانی عمدتاً جمعیت‌های مردمی و اماکن عمومی را هدف قرار می‌دهد. گردهم‌آیی‌های ورزشی و تفریحی، مارکیت‌ها، بازارها، بانک، مکتب‌ها، تظاهرات و جاهایی که اجتماع مردمی در آن بیش‌تر ‌باشد، از اهداف همیشگی حمله‌های تروریستی این گروه بوده‌اند. این گروه در پی این است که به مردم افغانستان آسیب وارد کند و با حمله‌های تروریستی‌اش، فضای وحشت و دهشت را بر کشور حاکم کند.

شبکه‌ی حقانی در گذشته و اکنون تحت تأثیر و نظارت مستقیم آی‌اس‌آی فعالیت کرده است. شبکه‌ها و عوامل این گروه در افغانستان و پاکستان از سوی استخبارات نظامی ارتش پاکستان و برخی سیاست‌مداران در این کشور حمایت شده و برنامه‌های تروریستی آن‌ها در هماهنگی کامل با آی‌اس‌آی صورت می‌گیرند. این شبکه همیشه به عنوان ابزار و عامل غیرمستقیم آی‌اس‌آی در افغانستان عمل کرده است. رهبران این شبکه در خاک پاکستان آسوده زندگی می‌کنند و شبکه‌ها و عوامل آن در آن‌سوی مرز آزادانه سربازگیری می‌کنند، تجهیز می‌شوند و آموزش می‌بینند.

دولت پاکستان در ارتباط با شبکه‌ی حقانی با بازی‌های دوگانه، دولت افغانستان و امریکا را فریب داده است. این کشور هیچ‌گاه تقاضای افغانستان و امریکا مبنی بر دست‌گیری رهبران شبکه‌ی حقانی و محدودساختن فعالیت‌های این گروه را عملی نکرد و با حمایت غیرمستقیم خود از این گروه، اجازه داد که این شبکه‌ی تروریستی در زیر پوست جامعه و تحت حمایت سیاست‌مداران این کشور فربه‌تر شود. دولت آمریکا در مواردی با انجام حملات هوایی، برخی از رهبران این شبکه را در خاک پاکستان کشت؛ اما به دلیل عدم همکاری پاکستان، هرگز موفق به نابودی این گروه در افغانستان نشد.

هیچ تردیدی وجود ندارد که حمله‌های تروریستی این شبکه در افغانستان با هماهنگی با آی‌اس‌آی صورت می‌گیرند. تمامی اهداف تروریستی آن‌ها را آی‌اس‌آی تعیین می‌کند و برنامه‌های این گروه با حمایت استخباراتی آن‌ها عملی می‌شود. لذا، این امر سیاست رییس جمهور غنی در قبال پاکستان را با پرسش مواجه می‌کند. آقای غنی، موازنه‌ی منطقه‌ای افغانستان-هند-پاکستان را به نفع پاکستان تغییر داد و با واگذاری امتیاز‌های سیاسی زیادی به اسلام‌آباد، معتقد است که فصل جدیدی از همکاری میان افغانستان و پاکستان گشوده است. او در سیاست خارجی‌اش در معادلات منطقه کاملا در اردوی پاکستان و متحدینش قرار گرفته و ادعا می‌کند که این کشور را وادار به همکاری صادقانه با افغانستان کرده است. روشدن دستان مخرب شبکه‌ی حقانی در افغانستان، بار دیگر صداقت پاکستان را با تردید مواجه کرد و ثابت ساخت که هنوز هم اسلام‌آباد بازی دوگانه‌اش را در افغانستان کنار نگذاشته است.