شهریار فرهمند
نیروهای امنیتی در ولایت بدخشان تلفات سخت و پر‌هزینه‌ای دادند. در نتیجه‌ی هجوم گسترده‌ی مخالفان مسلح دولت و جنگ‌جویان تروریستی خارجی بر ولایت بدخشان، در حدود بیست سرباز ارتش و پولیس کشته و زخمی شده و چندین عراده تانک و وسایط آن‌ها به دست تروریستان افتاده‌اند. تروریستان در این جنگ به شکل فجیع و بی‌رحمانه‌ای شماری از سربازان اردو و پولیس را که اسیر گرفته بودند، کشته‌اند.
برخی از مسئولان ولایت بدخشان غفلت فرماندهان پولیس مستقر در ولسوالی جرم این ولایت را دلیل اصلی تلفات و خسارات گسترده‌ی نیروهای امنیتی عنوان می‌کنند. آن‌ها می‌گویند، فرمانده یک کندک پولیس مستقر در تنگه‌ی خستک ولسوالی جرم، جایی که پس از هجوم تروریستان سقوط و با شماری از امکانات جنگی و سربازان به دست تروریستان افتاد، نسبت به گزارش‌های کشفی و استخباراتی غفلت کرده است. آن‌ها گفته‌اند، با این‌که این منطقه اخیراً در معرض تهدید جدی و مستقیم دشمن بوده؛ اما فرمانده این کندک به کابل آمده و افزون بر آن، رِنجرها و تانک‌های مستقر در این پایگاه‌ها بدون تیل بوده‌اند. به گفته‌ی آن‌ها، وقتی تروریستان بر این پاسگاه‌ها هجوم می‌آورند، نیروهای امنیتی نمی‌توانند رنجرها و تانک‌های مستقر در پایگاه‌شان را به دلیل نداشتن تیل روشن کنند و در نتیجه، مواضع آن‌ها سقوط کرده، شماری از آن‌ها کشته و اسیر می‌شوند و وسایط و امکانات جنگی در این پایگاه‌ها به دست دشمن می‌افتند. گفته می‌شود، فرمانده این پایگاه امنیتی تیل متعلق به این وسایط را فروخته است. افزون بر آن، دیگر فرماندهان و مسئولان ارشد امنیتی در این ولایت نیز با انتقاد‌های جدی روبه‌رو اند. آگاهان و مسئولان امنیتی گفته‌اند، با وجود این‌که در چند روز اخیر سطح تهدید دشمن بلند بوده و تحرکات آن‌ها برای برنامه‌ریزی و عملیات گسترده از چندی بدین‌سو مشهود بوده؛ اما مسئولان ارشد امنیتی در این ولایت نسبت به امنیت این ولایت با بی‌اعتنایی بر‌خورد کرده‌اند.
رویداد اخیر ولسوالی جرم بدخشان جدی و قابل تأمل است. این رویداد از هر نظر شکست سختی برای نیروهای امنیتی و در کل دولت افغانستان پنداشته می‌شود. هرچند که ممکن است حضور طالبان در این منطقه زیاد دیر دوام نکند و نیز مناطق زیادی را نگرفته باشند؛ اما با آن‌‌هم، سقوط چندین پاسگاه و از دست‌دادن تانک‌ها و دیگر وسایط مدرن‌شان، از نظر حیثیتی برای نیروهای امنیتی، شکستی سنگین و خفت‌بار است.
کمتر تکرار شده که نیروهای امنیتی این‌گونه مواضع‌شان را در برابر طالبان و تروریستان با امکانات جنگی رها کنند و بیش از ده سرباز ارتش زنده به دست مخالفان بیفتند. از این‌رو، شکست نیروهای امنیتی در جنگ ولسوالی جرم ولایت بدخشان، قابل تأمل است. باید ریشه‌ها و عوامل آشکار و پنهان این رویداد بررسی شوند و عواملی که منجر به وقوع این تراژدی گردیده، شناسایی شوند. طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی تا کنون هیچ‌گاه در برابر نیروهای امنیتی افغانستان این‌گونه سریع و مرگ‌بار عمل نکرده‌اند. اکثر حملات آن‌ها از سوی نیروهای امنیتی دفع گردیده و موردی دیده نشده است که آن‌ها موفق شوند یک‌باره این مقدار تجهیزات را از نیروهای امنیتی غنیمت بگیرند.
معلوم است که در وقوع این تراژدی غفلت صورت گرفته و نیروهای امنیتی در یورش مسلحانه و گسترده‌ی مخالفان غافل‌گیر شده‌اند. از این‌رو، از فرماندهان امنیتی‌ای که در این رویداد غفلت کرده‌اند، بازپرسی شود و دیگر عوامل داخلی و خارجی این تراژدی شناسایی و از بین برده شوند.
این رویداد هشداری جدی به دولت افغانستان است. نهادهای امنیتی باید از اعضا و فرماندهان ارشدشان در جبه‌های جنگی، نظارت بیش‌تر داشته باشند تا از تکرار چنین رویدادهایی جلوگیری شود.