وزارت داخله دیروز اعلام کرد که نیروهای امنیتی در عملیات نظامی 51 عضو گروه داعش را در منطقه «کوت» ولایت ننگرهار کشته اند. از سوی دیگر مقامات محلی ولایت ننگرهار گفته اند که برای اولین بار نیروهای داعش به پوستههای امنیتی نیروهای امنیتی افغانستان حمله کرده اند. در همین حال ریاست امنیت ملی شام روز گذشته با نشر خبرنامهی از کشته شدن 85 عضو گروه داعش در ولسوالی اچین این ولایت خبر داد.
این درحالی است که به تازگی سازمان ملل متحد نیز از گسترش فعالیت داعش در افغانستان ابراز نگرانی کرده و یک گروه ناظر بر فعالیتهای شبکه القاعده که در سال ۱۹۹۹ ایجاد شد، در آخرین گزارشاش گفته است که داعش از جمله ۳۴ ولایت افغانستان در ۲۴ آن نفوذ دارد و عملا سربازگیری میکند.
گروه داعش در حالی اولین حمله نظامی بر نیروهای امنیتی افغانستان را انجام داده که این نیروها در اکثریت نقاط افغانستان درگیر نبرد با گروه تروریستی طالبان اند. از جنوب تا شمال و از غرب تا شرق، تعقیب و گریز از گروه طالبان درگیری اصلی نیروهای امنیتی است و این نیروها تلفات سنگینی را در ماههای اخیر در جنگ با طالبان متحمل شده است. طالبان در ماههای اخیر توانسته اند، چالشهای زیادی را برای نیروهای امنیتی و حکومت وحدت ملی خلق کنند. به کنترل در آوردن مقر ولسوالیها و نفوذ در مناطقی که قبل از این امن بودند، از چالشهایی است که نیروهای امنیتی با آن روبهرو اند. این چالشها تلاشهای نیروهای امنیتی و حکومت وحدت ملی را برای تأمین امنیت بی نتیجه کرده و به طالبان امکان مانور دادن بیشتر داده است.
از جانب دیگر آغاز عملیات علیه نیروهای داعش و یا حملات داعش بر پوستههای نیروهای امنیتی، در حالی آغاز شده که تلاشهای یک ساله حکومت وحدت ملی برای به ثمر رساندن پروسه صلح و تأمین امنیت، هنوز بی نتیجه است و امیدی برای ختم خشونت توسط گروه طالبان در افغانستان وجود ندارد.
جنگ با طالبان و اینک جنگ با داعش، چالش جدید و آزمون بزرگی برای دولت افغانستان و نیروهای امنیتی است. درحالی که آمار تلفات نیروهای امنیتی به بالاترین حد خود رسیده و جنگ با دشمن قدیمی (طالبان) هنوز جریان دارد، مبارزه با حملات داعش، چالش تازۀ برای نیروهای امنیتی افغانستان است.
این جنگ درحالی آغاز میشود که حکومت افغانستان در مورد گروه داعش اطلاعات کمی منتشر کرده است. هنوز جزئیاتی از حوزههای نفوذ داعش، تعداد جنگجویان این گروه، رهبران و حامیان آن منتشر نشده و نیروهای امنیتی بدون برآورد از وضعیت دشمن جدید حمله بر آنها را آغاز کرده اند. چنین جنگی با توجه به گسترش حملات گروهی طالبان بر نیروهای امنیتی میتواند دردسرهای نیروهای امنیتی را بیشتر و توانایی آنان را کمتر سازد.
از اینرو، گسترش حملات طالبان و آغاز حملات گروه داعش، چالش جدی و دشواری برای حکومت وحدت ملی است. مسئولان حکومت وحدت ملی باید هر چه سریعتر با چالش جدید مواجه شوند و برای این کار حکومت بایستی نهادهای امنیتی را تقویت کند. تعیین وزیر دفاع، آوردن اصلاحات در نهادهای امنیتی بهویژه در ولایات آسیب پذیر، تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی از ضرورتهای اجتناب ناپذیر برای پیروز شدن در جنگ است.
علاوه بر اعمال اصلاحات در نیروهای امنیتی، شناسایی عوامل نفوذی گروههای تروریستی در درون این نیروها از مشکلات اساسی است که برای رفع آن اقدامات چشمگیر و شفاف صورت نگرفته و امکان خلق فاجعههای خونبار توسط نیروهای نفوذی دشمن هنوز هم وجود دارد.
در کنار این مسایل، توجه ویژه متحدان افغانستان بهویژه آمریکا، برای تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی افغانستان سرنوشتساز است. آمریکا و سایر متحدان افغانستان در جنگ با تروریسم، بایستی نیروهای هوایی افغانستان را هر چه عاجلتر احیا و تقویت کنند. فراهم کردن امکانات حمله هوایی و حمایت از نیروهای زمینی از هوا، توانایی حمله و جنگ نیروهای امنیتی افغانستان را در مقایسه با گروه تروریستی طالبان و داعش افزایش میدهد. احیای نیروهای هوایی و تجهیز نیروهای زمینی با سلاحها و امکانات پیش رفتهتر و کاربردیتر، یگانه راه برای شکست تروریستان است.
بی توجهی به چالشهای جدید و عدم حمایت قاطع از نیروهای امنیتی افغانستان میتواند خطر فروپاشی نیروهای امنیتی را در پی داشته باشد. از اینرو، حالا زمان تصمیم گیری بزرگ برای بازسازی یک ارتش قدرتمند در افغانستان است. بی توجهی به طالبان و داعش، میتواند یک بار دیگر زمینه حضور شبکههای تروریستی را در افغانستان مهیا سازد و این اشتباه جبران ناپذیر برای امنیت منطقه و بین الملل خواهد بود.