جتهای جنگی و هواپیماهای بیسرنشین مسلح امریکایی، یکی پس از دیگری، در این پایگاه نظامی در حاشیهی کوهی در شمال [کابل] روی باند فرودگاه صدای ناهنجار تولید میکنند و ماموریتهایی را در حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان که با ستیزهجویان دولت اسلامی و طالبان در جنگ هستند، راهاندازی میکنند. در سال جاری بیش از 700 حملهی هوایی، دو برابر سال گذشته، توسط امریکاییها علیه ستیزهجویان انجام شده است، در حالیکه سربازان ارتش و پولیس افغانستان در جلوگیری از یک ستیزهجویی دایمی تقلا کردهاند.
شدت جنگ، بیش از پانزده سال بعد از تهاجم نظامی بهرهبری امریکا، وابستگی بیامان به ایالات متحده و بحران امنیتییی را نشان میدهد که هر روز عمیقتر میشود. طالبان در سراسر کشور کمپاین حملات بر مراکز ولایات را که در کنترل حکومتاند آغاز کرده است و انتظار میرود که حملاتش را در ماههای زمستان، فراتر از آنچه که قبلا به آن «فصل جنگی» خوانده میشد، ادامه بدهد.
ارتش افغانستان که پر از فساد است و از حکومت شکنندهی رییسجمهور اشرف غنی فرمان میگیرد، قابلیتهای جمعآوری معلومات استخباراتی و دیگر قابلیتهای ضروری را ندارد تا حملات را دفع کند. در نتیجه، دو سال پس از آنکه رییسجمهور اوباما رسما به عملیاتهای نظامی امریکا در افغانستان پایان داد، این نیروهای امنیتی به قوای هوایی و نیروهای ویژهی امریکایی وابسته است تا به آنها در جنگشان کمک کنند.در ماه جون، کاخ سفید اجازهی تغییرات در محدودیتها بر حملات هوایی علیه اهداف طالبان و دولت اسلامی را داد که قبلا صرف در نتیجهی اقدامات دفاعی برای محافظت نیروها از آسیب هدف قرار میگرفتند. این اختیارات جدید به فرماندهان امریکایی این قدرت را میدهد تا در صورتیکه حملهیی را راهاندازی کند، انتظار میرود این حمله در میدان نبرد «اثرات استراتژیک» داشته باشد. این اقدام، با توسعهی توانایی ارتش امریکا در پشتیبانی نزدیک هوایی از افغانها در حالیکه آنها در میدان جنگ مانور میدهند، جنگ هوایی را گستردهتر ساخت.
به گفتهی ارتش امریکا، هواپیماهای بدون سرنشین M-9، جتهای جنگی F-16 و هواپیماهای دیگر اینجا در بگرام، تا اینجای سال جاری حدود 1000 بمب پرتاب کردهاند. جنرال جان نیکولسن، فرمانده نیروهای امریکایی و ناتو در این کشور، روز یک شنبه به گروه کوچکی از خبرنگاران در مقر خود در کابل گفت که اختیارات بیشتری که کاخ سفید به آنها داده است «بهطور قابل توجهی به توانایی ما در کمک به افغانها در سال جاری موثر بود». هدف تهاجم بهرهبری امریکا در اواخر سال 2001 از بین بردن پناهگاههای القاعده که حملات یازدهم سپتامبر را راهاندازی کرده بودند و خلع طالبان از قدرت در کابل بود. سرنگونی طالبان نسبتا آسان بود، اما ساکت کردن یا متحد ساختن کشور فقرزدهیی که جنگسالاران بر آن حاکماند دشوار بود. ایالات متحده، باوجود کمک سالانه 4.1 میلیارد دالر به ارتش افغانستان، با کمک به دفاع از این کشور در برابر طالبان و دیگر گروههای تندرو اسلامگرا، بهشمول دولت اسلامی، در زمینهی مبارزه با تروریزم نقش بزرگی ایفا میکند. نیروهای افغان در مسیر پیش افتادن از متحمل شدن تلفات مجموعی 20000 تن، از جلمه 5000 کشته، در سال گذشته گام بر میدارند. نیکولسن گفت که در بسیاری از موارد، به سربازان جوان بدون تجهیزات کافی در پستهها رها میشوند، که بهطور معمول طالبان بر آنها حمله میکنند.
این جنرال گفت: «این، ناکامی رهبری است» و اضافه کرد که ارزیابی در راه است تا فرماندهان بیکفایت افغانستان شناسایی شده و بهجای آنها فرماندهان دیگر منصوب شوند. هواپیماهای جنگی امریکایی بهطور معمول حملات هوایی راهاندازی میکنند تا به افغانها در عقب زدن طالبان در پستهها کمک کنند. با توجه به گزارش اخیر پنتاگون در مورد افغانستان که هر سال دوبار منتشر میشود، حملات طالبان میتواند به اعتماد عمومی به توانایی حکومت افغانستان در دفاع از شهروندانش لطمه بزند.
در این گزارش که اوضاع را از 1 ماه دسامبر تا 20 ماه می ارزیابی شده است، آمده است که «برداشت از امن بودن بیش از هر وقت دیگری پایین است». «بیست درصد افغانها میگویند که اوضاع امنیتی در کشورشان خوب است». طبق برآوردهای اخیر سازمان ملل متحد، هرچند مرکز شهرها همچنان در کنترل حکومت افغانستان است، طالبان بر مناطق روستایی مسلطاند و بیش از هر زمان دیگری از سال 2001 که جنگ آغاز شد، مناطق بیشتری را در کنترلشان دارند.
جنرال چارلس کلیولند، سخنگوی ماموریت ناتو در افغانستان، گفت حکومت افغانستان حدود دو-سوم جمعیت را در کنترل دارد، طالبان 10 درصد را کنترل میکند و بر سر درصد باقیمانده رقابت کشکمش جریان دارد. معلومات استخباراتی امریکا نشان میدهد که با نزدیک شدن ماههای زمستان، طالبان بر مراکز ولایات در سال جاری حمله خواهند کرد. در چند ماه گذشته، طالبان چندین بار تلاش کردهاند نیروهای محلی را در فراه، ترینکوت، لشکرگاه و قندوز از قدرت خلع کنند. مقامهای ارتش گفتند که در حالحاضر، حدود 700 تن از نیروهای امریکایی در ولایتهای قندوز و هلمند به همتایان افغانشان مشوره میدهند و با آنها برای عقب زدن حملات طالبان هماهنگی میکنند. نیروهای افغان، با حمایت قوای هوایی امریکا و مشاوران عملیات ویژهی امریکایی، تاکنون به خیزشها پایان دادهاند. با اینحال، به گفتهی سازمان ملل متحد افراد ملکی که در تبادل آتش گیر میمانند، هزینهی بالایی را پرداخت میکنند و در شش ماه نخست سال جاری 5166 افغان کشته یا زخمی شدهاند که از سال 2009 که این سازمان ثبت تلفات را آغاز کرد، بالاترین رقم است.
کلیولند گفت: «در حالیکه دفاع افغانها از این مناطق کامل نبوده است و همیشه دلپذیر نبوده است … [اما] آنها موفق بودهاند و از تمام مراکزشان دفاع کردهاند». افغانها، برای نخستینبار، هواپیماهای بال ثابت خودشان را دارند که از نیروهایشان حمایت هوایی نزدیک کنند. اما صرف هشت فروند هواپیمای جنگی سوپر توکانو A-29 و نه خلبان دارند. مجوز جدید کاخ سفید حملات هوایی بیشتری علیه مواضع دولت اسلامی را ممکن ساخته است، بهویژه در ولایت شرقی ننگرهار، جاییکه این گروه قدرت گرفته است.
به گفتهی جنرال محمد علی شجاعی، یک جنرال افغان، حملات هوایی شدید امریکا و اعزام نیروهای ویژهی امریکایی در کنار قولاردوی 201 افغانستان در یک حملهی دو هفتهیی در ماه جاری، به کشته شدن حدود 100 تن از جنگجویان دولت اسلامی کمک کرده است. او از طریق یک مترجم گفت: «ما به استفاده از تمام توانبخشها، تمام قابلیتها و تمام امکانات هوایی ادامه خواهیم داد».
لاس انجلس تایمز/ W. J. Hennigan
ترجمه: حمید مهدوی