جنجال بر سر آب میان دو گروه قومی در ولسوالی قرهباغ ولایت غزنی از یک سال به اینسو به یک معضل جدی و منازعهی قومی تبدیل و منجر به قتل چندین فرد شده است.
پس از کشته شدن سه تن از باشندگان روستای شیرآباد ولسوالی قرهباغ در جمعهشب، معترضان در روزهای شنبه و یکشنبه شاهراه کابل- قندهار را بهروی عابران بستند. معترضان روز شنبه شاهراه کابل-قندهار را تنها در ساحهی «موشکی» ولسوالی قرهباغ بستند، اما روز یکشنبه این شاهراه را در ساحهی «پشتونآباد» در مرکز غزنی نیز مسدود کردند.
عارف نوری، سخنگوی والی غزنی به اطلاعات روز میگوید شاهراه کابل-قندهار روز شنبه از سوی معترضان بهمدت 15 دقیقه بسته شد و روز یکشنبه دوباره معترضان این شاهراه را بستند. اما او گزارشهایی مبنی بر منتظر ماندن بیش از ده هزار مسافر در این شاهراه را رد کرد.
این نگرانی وجود دارد که منازعهی قومی بیشتر شود و از باشندگان ولسوالی قرهباغ قربانی بگیرد. از سوی دیگر، مقامهای محلی ولایت غزنی میگویند که «مخالفان مسلح دولت و برخی حلقات» در صدد استفادهی ابزاری از این رویداد اند و تلاش دارند به منازعات قومی دامن بزنند. در قرهباغ عمدتاً هزارهها و پشتونها زندگی میکنند.
باشندگان روستای نیخته در ولسوالی قرهباغ ادعا دارند که باشندگان شیرآباد به کمک طالبان چند ماه پیش چندین باشندهی این روستا را ربودهاند و این افراد تاکنون در قید آنان باقی ماندهاند.
مقامهای محلی ولایت غزنی در 27 اسد امسال خبر دادند که 10 تن از باشندگان روستای نیخته از سوی افراد مسلح ناشناس ربوده شدند. دستیار عبدالکریم متین، والی غزنی آن زمان به اطلاعات روز گفته بود که در پی دعوای دو طرف بر سر زمین و آب، 10 تن از باشندگان روستای نیخته توسط افرادی از روستای شیرآباد ربوده شدهاند.
اکنون عارف نوری، سخنگوی والی غزنی به اطلاعات روز میگوید که مخالفان مسلح باشندگان روستای نیخته را ربوده بودند که تاکنون از سرنوشت هشت تن آنان معلوماتی در دست نیست. هرچند به گفتهی نوری، تلاشها برای رهایی آنان از طریق گفتوگوهای میانقومی جریان داشت و قرار بود آخرین و چهاردهمین نشست قومی برگزار شود، اما بهدلیل مداخلهی حلقاتی که در پی راهاندازی منازعهی قومیاند، این نشست برگزار نشد.
جمعهشب، 11 حوت، شماری از افراد مسلح که گفته میشود لباس نیروهای امنیتی را برتن داشتند، سه تن از باشندگان روستای شیرآباد را کشته، یک تن را زخمی و دو تن را ربودند. معترضان و باشندگان شیرآباد این رویداد را به باشندگان روستای نیخته نسبت داده و یک اقدام تلافیجویانه میپندارند.
رویداد اخیر باعث شد معترضان دو روز شاهراه کابل-قندهار را بهگونهی مقطعیی مسدود کنند.
یک عضو شورای ولایتی غزنی و معترضان اما حکومت محلی غزنی را به کوتاهی در حل معضل پیشآمده متهم میکنند. آقای نوری میگوید که حکومت محلی در نشستی با متنفذین ولسوالی قرهباغ تعهد کرد که عاملان این قضیه شناسایی و تحت پیگرد قرار خواهند گرفت، اما تاکنون به حکومت محلی این فرصت داده نشده است.
به گفتهی این عضو شورای ولایتی، قرار بود که صبح دیروز (یکشنبه، 13 حوت) فرمانده پولیس غزنی همراه با هیأت حقیقتیاب به روستای شیرآباد برود، اما معترضان دوباره شاهراه را مسدود کردند و نگذاشتند که هیأت به قرهباغ برود. او افزود که ظهر روز گذشته فرمانده پولیس غزنی همراه یک تیم از طریق راههای فرعی وارد قرهباغ شدند و بعد از بررسی این هیأت برای حل معضل اقدام خواهد شد.
نوری در مورد عاملان رویداد اخیر گفت: «باشندگان شیرآباد آن را به باشندگان نیخته نسبت میدهند. اما تازمانی که بررسی جدی نشود، در این مورد قضاوت کردن درست نیست.»
نقش شبهنظامیان وابسته به طالبان و گروههای سیاسی
سخنگوی والی غزنی میگوید که اعتراض روز شنبه با حضور ولسوال قرهباغ در میان معترضان پایان یافت، اما مخالفان مسلح روز یکشنبه باشندگان شماری از روستاها را تشویق به ادامهی اعتراض و مسدود کردن شاهراه کردند.
عارف نوری گفت: «یکتعداد حلقات مغرض هستند که تلاش دارند تشنجات قومی و مذهبی را راه بیندازند. مخالفان مسلح نیز تبلیغاتی را انجام داده که معترضان را وادار کرده اجساد را به مرکز انتقال دهند. بعد از ظهر دیروز اینها اجساد را به مرکز انتقال دادند و پس از گفتوگو با والی غزنی دوباره شاهراه را باز کردند.»
او افزود: «صبح یکشنبه مخالفان مسلح در قرهباغ دوباره آنان را وادار کردند که اجساد را به ساحهی موشکی انتقال دهند و نگذاشتهاند که مراسم خاکسپاری را انجام دهند.»
نوری یادآور شد که گزارشهای کشفی تازه نشان میدهند که در میان معترضان افراد مسلح جابهجا شدهاند و اگر والی یا مقام دیگر به محل اعتراض میرفتند، ممکن بود مورد حملهی افراد مسلح قرار بگیرند.
سخنگوی والی غزنی گفت: «باوجود این تهدیدات، متأسفانه بدون اینکه مردم شیرآباد در این اعتراض دخیل باشند، مردم از مناطق دیگر تجمع کردهاند.»
با این حال، جامع جامع، عضو شورای ولایتی غزنی به اطلاعات روز میگوید که مشکل آب میان روستاهای نیخته و شیرآباد در نخست یک مسألهی کوچک و راهحل آن نیز ساده بود، اما ادارهی محلی غزنی نخواست این مشکل حل شود.
آقای جامع عبدالکریم متین، والی غزنی را متهم کرد که به این مسأله دامن میزند تا از آن استفادهی سیاسی کند، اما اکنون بهدلیل ضعف مدیریتی والی مسأله تبدیل به «یک بحران» شده است.
جامع گفت: «اصلاً تشدید مسأله از آدرس ولایت شده. اگر والی ضعف نمیداشت، این مسأله را وقت حل میکرد.»
او یادآور شد که بزرگترین خواست معترضان در دو روز گذشته برکناری والی غزنی بوده است.
با این حال سخنگوی والی غزنی میگوید که مالکیت آب یک موضوع حقوقی است که نیاز به بررسی دارد و باید ارگانهای عدلی و قضایی در مورد آن تصمیم بگیرد.
