برخی از نهادهای ناظر بر انتخابات می‌گویند که هرچند کمیسیون مستقل انتخابات زمینه‌ی نظارت از کارهای کمیسیون را نسبت به سال‌های گذشته به‌صورت بهتر فراهم کرده، اما کمیسیون انتخابات اطلاعات از پیشرفت کارها را در اختیار آنان قرار نمی‌دهند و «ناظران در خلای اطلاعاتی» قرار دارند.
این نهادها می‌افزایند با وجود که مواد حساس انتخاباتی از مراکز رأی‌دهی به دفاتر ولایتی و به دفتر مرکزی کمیسیون بدون نظارت منتقل شد و اگر اطلاعات دقیق و دست اول از جریان و پیشرفت کارهای فعلی کمیسیون در اختیار ناظران قرار نگیرد، شفافیت انتخابات نزد آن‌ها با پرسش همراه خواهد بود.
کمیسیون مستقل انتخابات پیش و پس از انتخابات همواره تأکید کرده که به نظارت بی‌طرفانه و گسترده از انتخابات باور دارد و زمینه‌ی هرچه بهتر نظارت از روند انتخابات را فراهم می‌کند.
حبیب‌الله شینواری، مسئول دیدبان انتخابات افغانستان (ایتوا) میگوید هرچند کمیسیون مستقل انتخابات در ظاهر زمینه‌ی نظارت برای ناظران را فراهم کرده است، اما تنها حضور فیزیکی ناظران در کمیسیون بدون دسترسی به اطلاعات از نتیجه‌ی کارها، قناعت‌بخش نیست.
آقای شینواری در صحبت با اطلاعات روز می‌افزاید: «عدم دسترسی به اطلاعات به شکل واقعی‌اش وجود دارد. کمیسیون انتخابات اطلاعات را به شکل دقیق شریک نمی‌کند. هرچه ما تلاش می‌کنیم در مجالس مشورتی، این‌ها می‌گویند شما منتظر باشید. معلوم می‌شود که در بسیاری موارد بی‌نظم شده است و این‌ها خودشان نیز دقیق معلومات ندارند و می‌ترسند که اگر مواردی را شریک کنند، فردا حتما از سوی ما و رسانه‌ها تعقیب می‌شود.»
به گفته‌ی او، کمیسیون به هر نهاد ناظر تنها دو ناظر برای نظارت از کارهای فعلی کمیسیون (جمع‌بندی آرا) در سه بخش (دیتا سنتر، مرکز جمع‌بندی و توحید آرا و بخش بانک اطلاعاتی) اجازه داده است که این شمار ناظر کافی نیست.
شینواری تأکید دارد که اگر کمیسیون طرفدار شفافیت است، معلومات همه‌روزه را از طریق وبسایت نشر و از کارهای روزمره و نتیجه‌ی آن گزارش دهد.
او می‌افزاید که اگر کمیسیون روزانه معلومات و نتیجه‌ی کارها را از طریق وبسایت نشر یا در اختیار ناظران قرار دهد، مشکل نظارت حل می‌شود، اما تنها کارت نظارت توزیع‌کردن و اجازه‌دادن تنها به دو ناظر از هر نهاد برای نظارت از سه بخش، زمینه‌ی نظارت گسترده را فراهم نمی‌کند: «نمی‌توانیم که هر روز ظاهرا در کمیسیون باشیم، اما معلومات را کسی با ما شریک نکند. بسیار مشکل است که توسط دو ناظر هم مواد حساس را نظارت کنیم هم در دیتا سنتر را؛ چون آن‌جا ده‌ها کمپیوتر است. زمینه‌ی نظارت بهتر برای ما مساعد نشده است.»
شینواری پیشنهاد می‌کند که کمیسیون باید اطلاعات را به تفکیک در وبسایت خود نشر کند و این مسأ‌له می‌تواند از بی‌نظمی جلوگیری کند.
ناصر ناصری‌زاده، ناظر بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) در کمیسیون مستقل انتخابات در صحبت با اطلاعات روز میگوید که وضعیت نظارت از کارهای جاری کمیسیون به لحاظ ظاهر، شکلیات و تشریفات خوب است، اما در عمل مورد قناعت نیست و کمیسیون به‌لحاظ تخنیکی می‌لنگد.
آقای ناصری‌زاده می‌افزاید که کمیسیون از لحاظ ظاهری خوب عمل می‌کند و ناظران را در سه هنگر اجازه می‌دهند، اما سوال این است که نظارت به مفهوم این است که فقط مشاهده شود؟ او تأکید دارد که باید معلومات با ناظران شریک شود: «متأسفانه در این مورد همکاری لازم صورت نمی‌گیرد. معلومات واقعی که دست اعضای کمیسیون قرار می‌گیرد، از دادن به ناظران ابا می‌ورزند. وقتی ما مشکلی را یافتیم، از آن‌ها توضیحات می‌خواهیم.»
این ناظر انتخابات که روزمره کارهای کمیسیون را از نزدیک نظارت می‌کند، تأکید دارد که باید روشن باشد کمیسیون تا حال چه کار کرده و چه می‌کند: «کمیسیون میگوید که در سرور معلومات است، باید روشن شود که سرور به‌صورت فیزیکی کجا است. دیتای که به سرور ارسال می‌شود، لحظه‌ی ارسال کی‌ها به آن دسترسی دارند و این که چه دست‌کاری می‌شود، تا هنوز پیش ما گنگ است. باید کمیسیون به رسانه‌ها و مردم گزارش بدهد که فعلا کار به کجا رسیده است.»
در این روزها برخی گمانه‌زنی‌ها وجود دارد که سرور مرکزی کمیسیون انتخابات ممکن است در افغانستان نباشد، بلکه در کمپنی شرکت درملوک، شرکتی که دستگاه‌های بیومتریک را ساخته است، باشد. ناصری‌زاده میگوید که سرور مرکزی تا کنون به ناظران نشان داده نشده است: «سرور در محل کمیسیون مستقل انتخابات نیست و ممکن در جرمنی باشد. زمانی‌که سرور به دست بخش آی‌تی کمیسیون نباشد، ارتباط و هماهنگی اعضای آی‌تی با مسئولین کمپنی درملوک با مشکل مواجه می‌شود. نظارت ما نشان می‌دهد که ارتباط میان کمپنی درملوک و کمیسیون به‌صورت بی‌نهایت ضعیف وجود دارد و شدیدا نگران کننده است.»
در همین حال یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) در صحبت با اطلاعات روز میگوید که روز دوشنبه رهبری دبیرخانه کمیسیون انتخابات سرور مرکزی را به آن‌ها نشان داد. به گفته‌ی رشید، آنچه‌که به‌نام سرور مرکزی به آن‌ها نشان داده شد، دستگاه‌هایی بود که در یک اتاق مخصوص با درجه حرارت مشخص نگهداری می‌شد و کارمندان عادی کمیسیون به آن دسترسی نداشتند.
دو مهندس شرکت درملوک به افغانستان آمده و قرار است مشکلات تخنیکی سرور مرکزی را حل و مدیریت آن را به عهده بگیرند. یوسف رشید میگوید که انجنیران شرکت درملوک مدیریت و مسایل تخنیکی سرور مرکزی را به‌عهده دارند: «آن ها در رأس هستند، کمیسیون و کارمندان دبیرخانه در آن قسمت دسترسی و فعالیت ندارند. قبلا به‌خاطر بی‌اعتمادی بر کمیسیون انتخابات و نگرانی از دست‌برد به اطلاعات رأی‌دهندگان، با پیشنهاد احزاب، میان کمیسیون‌های انتخابات، احزاب سیاسی و شرکت درملوک توافق شده بود که مدیریت سرور توسط شرکت انجام شود. هرکس به سرور دسترسی ندارد. سرور مرکزی توسط کمپنی مدیریت می‌شود.»
براساس گفته‌های آقای رشید، کمیشنران کمیسیون مستقل انتخابات نمی‌توانند اطلاعات سرور را کم و زیاد کنند، بلکه اطلاعات توسط اسکرین به آنان نشان داده می‌شود.
از سوی هم یوسف رشید روند نظارت از کارهای کمیسیون را مثبت ارزیابی می‌کند و میگوید یکی از کاستی‌ها این بود که ناظران در بخش منجیمنت دسترسی نداشتند. نهادهای ناظر در دیدار روز دوشنبه، هفته قبل پیشنهاد دادند که زمینه‌ی نظارت از این بخش نیز برای ناظران فراهم شود.
هرچند نگرانی در مورد شفافیت انتخابات هموراه مطرح می‌شود، اما اخیرا سفارت امریکا در کابل پس از دیدار کارمندان از کمیسیون انتخابات، اعلام کرد که جایی برای تقلب در انتخابات افغانستان وجود ندارد. سفارت امریکا روز سه‌شنبه در صفحه‌ی تویتر خود نوشت که رأی‌دهندگان افغانستان مطمیین باشند که «فقط رأی‌های قانونی، با شفافیت و بی‌طرفی شمرده می‌شود.»
بیش‌تر نامزدان تأکید دارند که تنها به آرای بیومتریک‌شده اعتبار داده شود، اما ناظران می‌گویند که در حال حاضر کمیسیون مصروف کار روی اوراق نتایج کاغذی‌اند و به جمع‌بندی آرای بیومتریک‌شده اهمیت چندانی نمی‌دهند.