حوالی ساعت هشت شام شنبه، 14 جدی، علیسینا ظفری در حال برگشت از دانشگاه، در داخل کوچهی خانهاش واقع در دشت برچی، منطقهای پرجمعیت در غرب پایتخت، به تور چند سارق مسلح میافتد. دزدان چشم به لبتاپ و موبایل او دوخته بودند. علیسینا دست به مقاومت میزند و دزدان درنگ نمیکنند. آنها با فروکردن چاقو به شکم علیسینا، مقاومتاش را میشکنند و لبتاپ و موبایلش را با خود میبرند و در دل تاریکی دودآلود کوچه ناپدید میشوند. علیسینا، از اولین عابری که از راه میرسد، میخواهد به پسر کاکایش تماس بگیرد.
«من چاقو خوردهام، بیا به کوچه». این تنها جملهای بود که علیسینا از تلفن عابر به پسر کاکایش میگوید. ضیا مظفری دوان-دوان خودش را به کوچه میرساند: «علیسینا دستش را به شکماش گرفته بود و خمیده راه میرفت».
او ابتدا به نزدیکترین شفاخانه منتقل میشود. مسئولان شفاخانهی «صحت نوین» از پذیرش مجروح بهدلیل وخامت وضعیتاش امتناع میکنند. علیسینا به شفاخانهی خصوصی دیگری منتقل میشود. پزشکان معالج، پس از بررسی وضعیت او، زمانی که فورا دست به کار میشوند تا بدون ضیاع وقت در بیرون از عمارت شفاخانه جراحتاش را پانسمان کنند، متوجه میشوند که دیر شده است. دانشجوی دانشکدهی ژورنالیزم دانشگاه کابل که همزمان در دانشکدهی اقتصاد دانشگاه امریکایی افغانستان درس میخواند، یک ساعت پس از جراحت، روی دست پزشکان شفاخانهی عالمی و پسر کاکایش، جان میدهد.
کشتهشدن علیسینا به دست سارقان مسلح که هیچ ابایی از خونریزی ندارند، یکی از صدها مورد سرقتهای مسلحانه در کابل است. بهدلیل افزایش جرایم جنایی و سرقتهای مسلحانه، با تاریکشدن هوا در پایتخت، فضایی شکل میگیرد که مسافر از راننده، راننده از مسافر و عابر از سایهاش میترسد.
دوشنبهی هفتهی گذشته، 9 جدی، سارقان مسلح، بلال حکیمی، یک دانشجوی دیگر را به هدف سرقت موترش در چهارراهی دهبوری واقع در حوزهی سوم پولیس در غرب پایتخت کشتند.
«کابل امن نیست»
پس از آنکه خبر کشتهشدن علیسینا ظفری منتشر شد، موجی از واکنشها فضای مجازی را در بر گرفت. کاربران شبکههای اجتماعی بهصورت وسیع به این رخداد واکنش نشان داده و کمپینی به راه انداختهاند تا توجه نهادهای امنیتی را به تأمین امنیت در پایتخت و جلوگیری از جرایم مشابه جلب کنند. تعدادی از کاربران در این کارزار، از هشتگ «کابل امن نیست» استفاده کردهاند.
کاربران شبکههای اجتماعی نهادهای امنیتی را به سهلانگاری در انجام وظایفشان و تأمین امنیت پایتخت متهم کردهاند. برخی از این کاربران ادعا کردهاند که پولیس نهتنها تلاشی برای مبارزه با جرایم جنایی و سرقتهای مسلحانه انجام نمیدهد که در مواردی، شریک جرم سارقان و با شبکههای سارقان مسلح، در تبانی است.
تقی بختیاری در فیسبوک از حکومت انتقاد کرده و مسئولان را به بیتوجهی متهم کرده است. او با اشارهی تلویحی به سروصداهای کشتهشدن قاسم سلیمانی در عراق توسط امریکا، نوشته است: «سردار ما همین جوان دانشجو بود که جز دانش چیزی نمیخواست و دستش به هیچ جرمی آلوده نبود، اما دیشب توسط دزدان مسلح در برچی به قتل رسید… نگذارید خون این سردار به هدر رود.»
ذکی نادری، در فیسبوکش نوشته است که جرایم جنایی و قتل جوانان توسط دزدان مسلح بیشتر از انتحاری و آلودگی هوا از مردم کابل قربانی گرفته و از خانه و دکان تا دیوان و دفتر و موترهای لینی، همه جا را وحشت گرفته است. آقای نادری در این یادداشتاش گفته است که برای جلوگیری از این وضعیت، تا زمانی که «مردم خود صدای خود را بلند نکنند»، مسئولین توجهی نمیکنند.
علی کریمی کاربر دیگری در فیسبوکش نوشته است که اگر با دزد مواجه میشوید، دست از مقاومت و جنجال بردارید و هرچه خواست برایش بدهید. آقای کریمی افزوده است که امیدی نیست که دولت افغانستان جنایتکاران را سرکوب کند. او در این یادداشت میگوید: در بسیاری موارد، حوزههای پولیس رفیق دزد و شریک قافلهاند.
ذکی رسا در فیسبوکش نوشته است که اگر مردم نگران وخامت وضعیت امنیتی کابل هستند، با انتشار عکس قربانیان اکتفا نکنند. آقای رسا با طرح این پرسش که «دزد کیست و پولیس کیست؟» گفته پولیس باید مسئول شود و در قبال این جرایم پاسخ دهد. آقای رسا در این یادداشتاش گفته که «تک تک ما بهعنوان شهروند در قبل قتل علیسیناها مسئولیم» و حداقل کاری که میتواند صورت بگیرد، گفتوگو با مسئولان درجه اول امنیتی در وزارت داخله در خصوص ناکارآیی مسئولان امنیتی است.
احسان یاری، کاربر دیگری در فیسبوکش نوشته است که همهی شهروندان در برابر مرگ انسانها، خشونت و فساد کرخت شده و با هر اتفاق زشتی به نوشتن در فیسبوک اکتفا میکنند و انتظار دارند دستی از غیب آمده و مشکلات را حل کنند. آقای یاری در این یادداشتاش آورده است: «برای مسئولان دولتی گل و چپن میدهیم، استاتوس پر از تملق مینویسیم، باهاش عکس گرفته پز میدهیم ولی در برابر بیمسئولیتیشان لب وا نمیکنیم.» آقای یاری گفته است اگر روزی با چاقوی سارقی یا انتحار طالبی مرد، دوست ندارد کسی با نشر عکس، پیام و خاطراتاش ناله و شیون کند چون بهزعم او، «چیزی از این کار ساخته نیست».
کاهش 40 درصدی جرایم؟
سه روز پیش سخنگوی وزارت داخله به اطلاعات روز گفته بود که در جریان ۱۵ روز گذشته ۵۶ نفر بهشمول دو خانم به اتهام ارتکاب جرایم مختلف از نقاط مختلف شهر و ولسوالیهای کابل بازداشت شدهاند. نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت داخله گفته بود که این افراد به ارتکاب جرایم مختلف از جمله قتل، سرقت، حملا سلاح غیرقانونی، دزدی با تهدید سلاح، استفاده از مشروبات الکولی و… متهماند.
آقای رحیمی تأکید کرد که در ۱۵ روز گذشته میزان وقوع جرایم در سطح شهر و ولسوالیهای کابل در حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است.
اما برخی از نمایندههای مجلس میگوید، آمار جرم و جنایت در کابل افزایش یافته است. زهره نوروزی عضو کمیسیون امنیت داخلی مجلس نمایندگان به اطلاعات روز گفت، آمار جرم و جنایت در کابل در حال افزایش است: «در این اواخر که آمار جرایم جنایی و ناامنی در حال افزایش است مسئولین مربوطه، قوماندان شهر کابل و وزارت داخله با توجه به جلسات که پیهم در کمیسیون امنیت داخلی داشتند این مسأله را مورد بحث قرار دادند امروز در کمیسیون امنیت داخلی از جانب نمایندهها روی این موضوع بحث شد». خانم نوروزی میگوید، همکاری مردم در تأمین امنیت مهم است: «این مشکلات حل نمیشود، مگر اینکه یک حلقهی صمیمی همکاری بین مردم و نهادهای امنیتی ایجاد شود.»
نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت داخله در ارتباط به قتل علیسینا در فیسبوکش نوشته است که پولیس به شکل جدی این قضیه را بررسی میکند و وعده داده که «بهزودترین فرصت عاملان این جنایت بازداشت و به پنجه قانون سپرده خواهند شد.»