دست‌کم در سه سال گذشته نام فراه با ناامنی‌ها و طالبان گره خورده است. طالبان با تجهیزات نظامی که معمولا دراختیار پلیس افغانستان است، مجهز است. بر اساس گزارش‌ها در سه سال این گروه تلفات زیادی به نیروهای افغان وارد کرده است. یکی از دلایل اصلی شکست یا تلفات نیروهای دولتی همواره کمبود جنگ‌افزار و تجهیزات نظامی گزارش شده است.
به تازگی یافته‌های یک هیئت اعزامی مجلس نمایندگان به ولایت فراه نشان می‌دهد که بخش زیادی از تجهیزات نیروهای دولتی در «جمعه بازار» طالبان خرید و فروش می‌شود و هم اکنون نیروهای دولتی با کمبود تجهیزات جنگی روبه‌رو هستند.
شورای ولایتی فراه هم می‌گوید، جنگ افزارهای که در بازار سیاه به فروش می‌رسد بیشترشان مربوط به نیروهای پلیس افغانستان است. به گفته‌ی نمایندگان شورای ولایتی فراه این عامل تلفات نیروهای افغان را در این ولایت افزایش داده است.
عبدالستار حسینی، رییس هیئت اعزامی مجلس می‌گوید، فروش تجهیزات جنگی نیروهای دولتی در بازار سیاه در ولایت فراه «فاجعه‌بار» است. این عضو مجلس آماری از فروش جنگ‌افزارهای نیروهای دولتی در فراه ارایه نمی‌کند، اما می‌گوید: «قبل از چهارماه، خیلی سلاح و مهمات به دست طالبان افتاده است. آمار نداریم، اما می‌توانیم که بگویم که سلاح‌های زیادی به دسترس مخالفان قرار گرفته است.»
ستار حسینی، مدعی است هنگامی که غلام محی‌الدین خیرخواه، فرمانده پیشین پولیس فراه بود، تجهیزات جنگی فروخته شده است: «محی الدین از افراد خوشحال سادات بود. در زمان او سلاح فروخته شده، پوسته‌ها و بیزها تحویل دشمن شده، اعاشه و اباطه سربازان حیف و میل شده، مهمات از داخل قومندانی به فروش رسیده و بیشتر از ۲۵۰ نفر از بهترین افراد به شهادت رسیده‌اند.»
پیشتر از محی‌الدین خیرخواه، رحمت‌الله صدیقی، فرمانده پولیس فراه بود. ستار حسینی، عضو مجلس نمایندگان می‌گوید که در زمان آقای صدیقی افزون بر افزایش سقوط پاسگاه‌ها به دست طالبان، ۱۵۰۰ سلاح به دست طالبان افتاده است.
تاکنون محی‌الدین خیرخواه و رحمت‌الله صدیقی؛ در مورد این ادعاها ابراز نظری نکرده‌اند. با استناد به یافته‌های هیئت اعزامی مجلس نمایندگان، با گماشته شدن فضل‌احمد سروری، به عنوان فرمانده پولیس فراه و صمد شمس، به عنوان رییس امنیت ملی فراه، طی چهار ماه اخیر تجهیزات جنگی به دست طالبان نیافتاده است.
با تلاش پی‌هم، اما پولیس فراه در مورد اتهامات هیئت اعزامی مجلس نمایندگان ابراز نظری نکرده است، اما مسعود، بختور، معاون والی فراه به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید: «هیچ کس از این چشم پوشی کرده نمی‌تواند که هر چی سلاحی که دست طالبان است، سلاحی است که از ارگان‌های ما بیرون شده است. اینکه پوسته سقوط کرده این‌ها [طالبان] گرفتن، اینکه قومندان پوسته خودی آن‌ها [طالبان] جور بوده و سلاح فروخته.»
«جمعه بازارها»ی سلاح
طالبان با دستیابی به سلاح‌های نیروهای دولتی، دامنه‌ی جنگ‌شان را در فراه طی چهار سال گذشته به گونه‌ی چشم‌گیری افزایش داده‌اند. حتا نزدیکی‌های ساختمان اداره‌ی محلی فراه نیز در این مدت از گزند حملات طالبان در امان نمانده است.
عبدالستار حسینی، نماینده‌ی مردم فراه در مجلس نمایندگان می‌گوید که طالبان تجهیزات نیروهای دولتی را در «جمعه بازارها» به قیمت پایین به فروش می‌رسانند.
منابع معتبر به اطلاعات روز می‌گویند که طالبان بیشتر تجهیزات جنگی که در «جمعه بازار» ولسوالی‌های خاک سفید و بکوا خرید و فروش می‌کنند، سلاح‌های دولتی است و بیشتر مربوط به پلیس است.
خیرمحمد نورزی، عضو شورای ولایتی فراه به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که بزرگترین «جمعه بازار» طالبان برای خرید و فروش سلاح در روستای دیوار سرخ ولسوالی خاک سفید هست. او می‌افزاید: «طالبان در منطقه شاگی در بکوا جمعه بازار دارند. در منطقه‌ی موسوم به پیره دنبال ولسوالی بالابلوک هم جمعه بازار سلاح دارند، اما کمی سلاح خرید و فروش می‌شود.» به گفته‌ی او، هر نوع سلاح و تجهیزات جنگی نیروهای افغان در این «جمعه بازارها» به آسانی پیدا می‌شود.
او می‌گوید: «طالبان از ولایت‌های دیگر افغانستان به جمعه بازارهای فراه برای فروش سلاح‌های که از نیروهای امنیتی ما گرفته‌اند، می‌آیند. در فراه خرید و فروش سلاح بازار خوبی دارد.»
این عضو شورای ولایتی فراه می‌گوید حتی طالبان رینجر و تانک‌های هاموی را خرید و فروش می‌کند.
نمایندگان مردم فراه خواستار از بین بردن جمعه بازارهای تجهیزات جنگی شدهاند، تا دسترسی به این تجهیزات محدود شود، اما فرید بختور، معاون والی فراه می‌گوید که به دلیل حضور غیرنظامیان در «جمعه بازارها»، عملیات هوایی در این مناطق راه‌اندازی نمی‌شود. او می‌گوید: «در کل ولسوال‌ها که طالبان حاکمیت دارند، جمعه بازار دارند. مردم عادی در جمعه بازار هستند، ما نمی‌توانیم که به خاطر چندین میل سلاح و مهمات تمام بازار خراب کنیم.»
هیئت که برای بررسی چالش‌های نیروهای امنیتی و دفاعی در فراه به این ولایت سفر کرده بود، از حضور گسترده نفوذی‌های «دشمن» در میان این نیروها نیز انتقاد کرده است. این هیئت یکی از دلایل دستیابی طالبان به تجهیزات نظامی را حضور این نفوذی‌ها می‌داند.
نمایندگان مردم فراه می‌گویند که در مدت چهارماه، شمار زیادی از نفوذی‌های طالبان شناشایی شدهاند و باید این روند به سرعت ادامه داشته باشد.
وزارت داخله هنوز در مورد این ادعا ابراز نظر نکرده است. سخنگوی وزارت داخله به تماس اطلاعات روز پاسخ نداد.
دست و سفره‌ی خالی نیروهای امنیتی
هیئت اعزامی مجلس نمایندگان به فراه، گفته است که نیروهای امنیتی در این ولایت با کمبود نیرو، امکانات جنگی و غذا مواجه‌اند. این هیات از وزارت داخله خواسته‌است که لباس زمستانی برای نیروهای پولیس و مواد سوخت برای گرم کردن پاسگاه‌ها فراهم سازد. این هیئت می‌گوید که سربازان در فصل سرما از پول شخصی‌شان مواد سوخت‌شان را تامین می‌کنند.
اما مسعود بختور، معاون والی فراه می‌گوید که تلاش خواهند کرد تا مشکلات نیروهای دولتی در بخش غذا بر طرف شود.
فراه در غرب افغانستان، ناامن‌ترین ولایت شمرده می‌شود. طالبان در بخش‌های وسیعی از این ولایت حضور گسترده و فعالی دارند. نمایندگان مردم فراه می‌گویند که هم اکنون ولسوالی‌های شیب کوه، گلستان، بکوا و خاک سفید به گونه‌ی کامل در اختیار طالبان قرار دارد.
آگاهان نظامی معتقدند که باید نیرو و تجهیزات بیشتر به فراه ارسال شود تا جلو حملات طالبان گرفته شود و عاملان فروش این تجهیزات به طالبان نیز به نهادهای عدلی و قضایی معرفی شوند.
قبلا نیز از فروش تجهیزات نظامی نیروهای امنیتی افغانستان گزارش‌هایی به نشر رسیده است. هفته‌ی پیش، مرکز خبرنگاری تحقیقی پیک در یک گزارش تحقیقی افشا کرد که بیش از ۱۲هزار جنگ‌افزار (سبُک) و بیشتر از یک هزار و ۱۰۰ موتر نظامی (عادی و زرهی)، از فرماندهی پولیس ولایت هلمند در همسایگی فراه ناپدید است.
بر بنیاد سندهای که پیک به آن دست یافته، بیش از یک‌‌صد نفر (افسر و ساتنمن پلیس، مشمول ۱۲ تن از فرماندهان و جنرالان) در پیوند به مسئولیت و پاسخ‌‌دهی تجهیزات ناپدید شده، به نهادهای عدلی و قضایی معرفی شدهاند.