در پی شیوع ویروس کرونا در جهان، بیشتر کشورها بهمنظور جلوگیری از گسترش این ویروس، اکثر شغلها را به اجبار تعطیل و محدودیت برای گشتوگذار افراد وضع کردند و از همه شهروندانشان خواستند که در خانههایشان بمانند.
در خانه ماندن افراد در زمان شیوع کرونا تقریبا در تمام دنیا خشونتهای خانگی را افزایش داده است، اما در افغانستان بیشتر افزایش یافته است.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان میگوید، در دوران قرنطین نقض حقوق بشری، خشونتهای خانگی در برابر زنان و کودکان و جنگ و ناامنی افزایش یافته، اما کمتر گزارش شده است. مسئولان در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان میگویند که بیکاری، افزایش فقر و ناامنی از دلایل اصلی افزایش خشونت علیه زنان است.
افزایش خشونتهای خانگی در افغانستان سبب نگرانی هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز شده است. یوناما برای کاهش خشونتهای خانگی در کشور، در 12 ولایت برنامههای آگاهیدهی رادیویی را راهاندازی کرده است.
افزایش تبعیض علیه زنان
در تازهترین مورد در روزهای اخیر دو زن توسط اعضای خانوادهاش در کابل کشته شده است. این رویداد در تاریخ 22 ثور سال جاری رخ داده است که یک باشندهی ناحیه ششم شهر کابل با تفنگ شکاری زن و زن برادرش را به قتل رساند.
مسئولان در وزارت امور زنان میگویند که در دوران قرنطین و شیوع کرونا تمام دفترهای وزارت امور زنان در سراسر کشور بهروی زنان باز بوده است.
مطابق دریافت وزارت امور زنان، در پی شروع کرونا خشونت در برابر زنان نیز افزایش یافته است، اما مسئولان بدون ارایهی آمار از افزایش خشونت، میگویند که در دوران قرنطین و شیوع کرونا در کشور خشونت در همهی ابعاد به ویژه در برابر زنان بلند رفته است.
رویا دادرس، سخنگوی وزارت امور زنان به روزنامه اطلاعات روز میگوید که خشونت در برابر زنان با آن که در کشور تازگی ندارد، اما شیوع کرونا اوضاع زندگی زنان را در کشور بدتر کرده است: «شیوع کرونا و در خانه ماندن واقعا سبب افزایش ابعاد خشونت در برابر زنان شده است. در این دوره ضربوشتم زنان، تحقیر، توهین و تبعیض در برابر زنان و دختران بلند رفته است.»
خانم دادرس اضافه میکند که به دنبال شیوع کرونا تبعیض در برابر زنان در خانوادهها بیشتر شده و نسبت به مردان خانواده، میزان دسترسی زنان به امکانات صحی، امکانات آموزشی در سراسر کشور کاهش داده است. از سوی هم میزان دسترسی زنان به نهادهای مدافع حقوق زنان نیز کمتر است. به گفتهی خانم دادرس، خشونتها در خانوادههای فقیر و متوسط جامعه در کشور بیشتر شده و ولایت هرات در غرب افغانستان بیشترین موارد خشونت در برابر زنان را داشته است.

مسئولان در کمیسیون حقوق بشر افغانستان نیز میگویند که به دلیل شیوع کرونا در کشور، اکثر نهادهای مدافع حقوق زنان مانند دفتر کمیسیون حقوق بشر بسته شدهاند و این نهادها نتوانستهاند شکایت از خشونت در برابر زنان را ثبت کند.
مسئولان در کمیسیون حقوق بشر اضافه میکنند که این کمیسیون به دلیل بدتر شدن اوضاع به تازگی سیستم ثبت شکایت غیرحضوری افراد قربانی را راهاندازی کرده است و قربانیان خشونتهای خانگی از این بعد میتوانند با تماس تلفنی شکایاتشان را درج کنند.
پیش از این شهرزاد اکبر، رییس کمیسیون مستق حقوق بشر در تویتی نوشته بود: «نقض حقوق بشر متأسفانه در وضعیت قرنطین نیز وجود دارد و در مواردی بدتر می شود. مثلا میزان خشونت خانوادگی افزایش یافته است.»
این در حالی است که نزدیک به پنج ماه پیش دادستانی کل افغانستان و وزارت امور زنان افزایش خشونتهای خانگی در کشور را تأیید کرده و آنرا تکاندهنده خوانده بودند. مطابق آمار دادستانی کل کشور، در نیمهی دوم سال 1398 نزدیک به سههزار مورد خشونت در برابر زنان ثبت شده است.
نقض حقوق کودکان
ذبیحالله فرهنگ، مسئول روابط عامهی کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید که در دوران قرنطین در افغانستان حقوق کودکان در خانه و هم در بیرون از خانه به صورت گسترده نقض شده و میشود.
آقای فرهنگ توضیح میدهد که به دلیل شیوع کرونا درکشور، افزایش فقر و بیکاری، خشونت در برابر کودکان را نیز افزایش داده و سبب نقص حقوق آنان شدهاند.

یونیسف یا صندوق وجهی سازمان ملل متحد برای حمایت از کودکان همچنان در گزارشش توضیح داده است که در پی شیوع کرونا در افغانستان، فقر در این کشور گسترش یافته است و خانوادههای فقیر با به عقد درآوردن فرزندان زیرسنشان، تلاش میکنند که مسئولیتهای اقتصادی آنان را از شانههایشان کم کنند.
افزون به این، ذبیحالله فرهنگ، مسئول روابط عامهی کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید که شیوع کرونا در کشور 300 هزار کودک کار بهشمول کودکان بیسرپرست را از حقوقشان محروم کرده است. «متأسفانه پیامدهای کرونا در افغانستان گسترده است.»
آقای فرهنگ توضیح میدهد که کودکان کار به دنبال شیوع کرونا، کارشان را از دست دادهاند و شماری از آنان در معرض خشونتها قرار گرفته و همچنان از حقوق اولیهیشان محروم شدهاند. آقای فرهنگ همچنان اضافه میکند که شیوع کرونا میزان دسترسی کودکان کار و خانوادههایشان به مراکز صحی را محدود کرده است: «در سراسر افغانستان دوازده مرکز دولتی حمایت از کودکان فعالیت میکند که متأسفانه در آنها نیز حقوق کودکان با شیوع کرونا نقض میشود.»