فرصتی برای تأمل، فارغ از هیاهوی کمپاین

امروز مهلت کمپاین دور دوم انتخابات ریاست جمهوری به آخر می‌رسد. براساس قانون انتخابات، سه روز پیش از روز رأی‌گیری، نامزدان و تیم‌های انتخاباتی دست از کمپاین و مبارزات انتخاباتی گرفته و سکوت کنند. در دوره‌ی سکوت هیچ کاندیدایی حق کمپاین و ادامه‌ی مبارزات انتخاباتی را ندار‌د و احزاب و رسانه‌های مستقل نیز از کمپاین و فعالیت‌های تبلیغاتی به‌نفع نامزدان مورد حمایت‌شان منع شده‌اند. کمیسیون رسانه‌های کمیسیون مستقل انتخابات از رسانه‌ها خواسته‌اند که در دوره‌ی سکوت از نشر هرگونه خبر و گزارشی که کمپاین تلقی گردد، خودداری کنند.

در دوره‌ی سکوت مردم فرصت دارند تا به‌دور از هیاهوی کمپاین در مورد نامزدان انتخابات ریاست جمهوری، تأمل بیش‌تر کرده و انتخاب سیاسی خود را با دقت انجام دهند. نزدیک یک‌ماه کمپاین در دور دوم و چهل روز کمپاین و مبارزات انتخاباتی در دور نخست، به اندازه‌ی کافی نامزدان، تیم‌ها و برنامه‌های آن‌ها را به مردم معرفی کردند. در این مدت هردو نامزد و تیم‌های انتخاباتی آن‌ها به تمام ولایت‌ها و اکثر ولسوالی‌های کشور رفته، با مردم صحبت کرده و همایش‌های انتخاباتی برگزار کرده‌اند. در هردو دوره‌ی کمپاین هریک از دو نامزد پیش‌تاز دور دوم به اندازه‌ی کافی کمپاین کردند. آن‌ها از هیچ فرصت، مناسبت و بهانه‌ای برای کمپاین و تبلیغ دریغ نکردند و با تمام توان و نیرو برای به‌دست آوردن آرای بیش‌تر و جذب متحدان قوی‌تر، کار و پیکار کردند.

بیش از دوماه کمپاین و مبارزات انتخاباتی در دو دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری برای مردم افغانستان به روندی خسته کننده بدل شده است. کمپاین یک‌نواخت و از همه مهم‌تر، تلاش و تقلای تیم‌های انتخاباتی برای به‌دست آوردن آرای بیش‌تر و عبور آن‌ها از چارچوب‌های اخلاقی و قانونی کمپاین برای مردم سخت خسته کننده شده است. روند طولانی و ملول کننده‌ی کمپاین و فضای انتخاباتی کشور بر کار و زندگی مردم افغانستان تأثیر منفی گذاشته است. به دلیل بی‌اعتمادی از آینده و روشن نبودن چشم‌انداز سیاسی آینده و تبلیغات منفی حلقه‌های مغرض و رسانه‌های منفی‌نگر، بازار کسب و کار، تجارت و سرمایه‌گذاری در کشور کساد شده و بیش‌تر سرمایه‌گذاران کلان تا روشن شدن سرنوشت انتخابات و انتقال قدرت سیاسی در کشور از سرمایه‌گذاری و کار دست گرفته‌اند. دولت نیز در التهاب و هیاهوی کمپاین و رقابت‌های سیاسی فروروفته و ارگان‌های دولتی از کار و برنامه‌های اصلی خود بازمانده‌اند. تمامی ادارات دولتی و در کل نهاد حکومت به دلیل روشن شدن نتیجه‌ی انتخابات و پایان دوره‌ی کاری آن‌ها در بلاتکلیفی به‌سر برده و همه‌روزه فرصت‌های کاری مردم افغانستان ضایع می‌شوند. هم اکنون براساس فرمان رییس جمهور کرزی، هیچ نهاد دولتی نمی‌تواند تا روشن شدن نتیجه‌ی انتخابات، قرارداد‌های کاری کلان امضا کند ‌یا پروژه‌های جدیدی را روی دست بگیر‌د. به همین خاطر، روند انتخابات به روندی خسته کننده تبدیل شده و تداوم آن بیش از این فرصت‌های مردم افغانستان را ضایع می‌کند.

دوره‌ی کمپاین انتخابات ریاست جمهوری نیز هنجارمند و قانونی به پیش نرفت. تیم‌های انتخاباتی در جریان مبارزات خود در موارد زیادی از چارچوب‌های قانونی و اخلاقی پا فراتر نهادند و به حوزه‌هایی وارد شدند که از نظر اخلاقی و قانونی وارد شدن به آن ممنوع بود. تیم‌های انتخاباتی برای تضعیف رقیب خود از هیچ ابزاری دریغ نکردند. تهمت، افترا‌، دامن زدن به حساسیت‌های قومی و منطقه‌ای، شعله‌ور ساختن احساسات مردمی و متوصل شدن و باز کردن دوسیه‌های جنجالی و خون‌چکان گذشته از عمده‌ترین تاکتیک‌هایی بودند که دو تیم انتخاباتی رقیب در دور دوم انتخابات علیه هم به‌کار بردند. هیچ‌وقت به اندازه‌ی بیست روز کمپاین دور دوم انتخابات، به حساسیت‌ها و عقده‌های قومی و منطقه‌ای دامن زده نشد. هردو تیم آستین خود را برای سرباز کردن عقده‌ها و زخم‌های متعفن قومی و منطقه‌ای و برافروختن کدورت‌های قومی بالا زده بودند و در این راستا از هیچ تلاشی دریغ نکردند. این تبلیغات معلوم نیست که چقدر به‌نفع نامزدان و تیم‌های انتخاباتی تمام شدند، ولی شدیدا فاصله‌های قومی را در میان مردم افغانستان بیش‌تر کردند. یارگیری‌ها و ترکیب تیم‌های انتخاباتی زیاد قومی نیستند، ولی تیم‌های کمپاینی و تبلیغاتی دو نامزد، فضا را شدیدا قومی و منطقه‌ای ساختند. خوب شد که مهلت مبارزات انتخابات ریاست جمهوری به آخر رسید تا بیش از این به عقده‌ها و کدورت‌های قومی دامن زده نشود.