برای محمود و مادرش رعایت اصول و فرهنگ بزرگداشت از عید مهمترین موضوع حتا در شرایط کرونایی است. او و مادرش روز اول عید به دیدار شماری از خانوادههای دوستانش رفتهاند.
او در پاسخ به این پرسش که از شیوع کرونا و گرفتارشدن به آن نمیترسند، نوشته است: «کرونا شاید دروغ باشد و یا هم شاید نباشد، اما ما کرونا را در زمستان گذراندیم و اکنون الزام بود که به دیدار دوستا میرفتیم، چون شمارشان عزادارند.»
او اضافه میکند که در زمستان سال گذشته خانوادهیشان دچار بیماری بسیار واگیر که علایم کرونا را داشته است، بودهاند. اکنون نهتنها خانوادهی محمود، بلکه هیچ یکی از آشنایانشان از نظر محمود بیمار نیست و به همین خاطر به دیدار عیدی رفتهاند.
با آنکه طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله میگوید که در روزهای عید مردم قرنطین را بسیار خوب رعایت کردهاند، اما در بیشتر از بخشهای غرب کابل، کوچهها پررفتوآمد بود و خبر از رعایت محدودیت گشتوگذار دیده نمیشد.
زهره، شهروند دیگر کابل با فرزندانش در روزهای عید به دیدار خانوادهی پدرش و همین طور به دیدار بستگانش رفته است. او میگوید او و فرزندانش تمام رهنمودهای صحی را رعایت کردهاند، اما شماری از آشنایانش حتا ابتداییترین رهنمودهای صحی را رعایت نکردهاند و مثل گذشته دستبوسی و بغلکشی کردهاند.
نسرین محمدی، از شهروندان کابل میگوید که همسایههای آنها در روزهای عید نهتنها محدودیت گشتوگذار را رعایت نکردهاند، بلکه اصول صحی را نیز رعایت نکرده و حتا ماسک نیز نداشتهاند: «اطرافیان ما اصلا محدودیت گشتوگذار را رعایت نکردند. همسایههای ما تا دیشب مهمان داشتند و میگفتند که کرونا اصلا نیست و اگر هم باشد، مرگ از جانب خداوند است. آنها ماسک هم نداشتند.»
محدودیت گشتوگذار نهتنها در سه روز عید در کابل رعایت نشده، بلکه در سایر ولایتها نیز وضع همین گونه بوده است. چنانچه در ولایت سمنگان به مناسب عید، روز سهشنبه مسابقات پهلوانی با حضور صدها نفر برگزار شد.
محمدیعقوب حیدری، والی کابل نیز در پاسخ به پرسش روزنامه اطلاعات روز در یک نشست خبری مشترک با معینان وزارتهای صحت عامه و اطلاعات فرهنگ گفت که در سه روز عید مردم محدودیت گشتوگذار را رعایت نکردهاند: «متأسفانه در روزهای عید صدها نفر برای تفریح و هواخوری به ولسوالیها رفته و به همین ترتیب به شهرها رفتوآمد داشتهاند. قرنطین را رعایت نکردهاند. ما به صدها و هزارها موتر را توقف دادیم، اما ناوقتهای شب مجبور شدیم که راهها را دوازدهی شب به رویشان باز کنیم.»
وحید مجروح، معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت عامه به روزنامه اطلاعات روز میگوید که در سه روز عید مردم بهصورت گسترده قرنطین را شکستانده و شیوع کرونا را گسترش دادهاند: «ما در روزهای عید بیروبارترین و بدترین روزها را شاهد بودیم. متأسفانه در شبهای عید، بیماری منتظر فوت بیمار دیگری بود تا در اتاق ICU بهجای او بستر شود.»
به گفتهی آقای مجروح، محدودیت گشتوگذار تنها برای جادههای وزیر اکبرخان وضع نشده و همه مردم باید آنرا رعایت کنند تا شیوع ویروس کرونا مهار شود: «در روزهای عید من به یازده ولایت سفر کردهام. در اکثر ولایتها قرنطین رعایت نمیشود. از هر صد نفر، نود و نُه نفر حتا ماسک نداشتهاند.»
این در حالی است که پیش از عید، مسئولان در وزارت صحت، ولایت کابل و وزارت اطلاعات و فرهنگ از مردم خواستند که بهصورت کامل قرنطین را رعایت کنند و در روزهای عید در خانههایشان بمانند و از دید و بازدید عیدی خودداری کنند تا شیوع ویروس کرونا در کشور مهار شود.
وزارت امور داخله نیز پیش از عید اعلام کرده بود که در روزهای عید، قیود روزگردی بهصورت جدی عملی خواهد شد.
«جادههای پرجنازه»
بیش از سه ماه است که ویروس کرونا در افغانستان شیوع کرده است. با افزایش شمار افراد مصاب به ویروس کرونا در کشور، به درخواست وزارت صحت در بیشتر از شهرها محدودیت گشتوگذار وضع و تمام تجمعات نیز لغو شد.
اما با به درازا کشیدهشدن وضع محدودیت گشتوگذار در شهرها و آمدن عید سعید فطر، مردم مثل گذشته بدون در نظر داشت هشدارهای وزارت صحت به جادهها ریخته و فاصلهگذاری اجتماعی را شکستند.
به گفتهی مسئولان وزارت صحت، این وضعیت سبب گسترش ویروس کرونا و بدترشدن وضعیت صحی در کشور شده است. اکنون 12 هزار و 456 نفر در کشور به ویروس کرونا مبتلا شدهاند. از این میان یکهزار و 138 نفر صحتیاب شده و 227 نفر دیگر نیز جانشان را از دست دادهاند.
به گفتهی مسئولان تنها نصف این شمار افراد در دوازده روز اخیر و در پی رعایتنشدن محدودیت گشتوگذار به کرونا مبتلا شدهاند. وحید مجروح، معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت عامه روز گذشته در صفحهی فیسبوکش نوشته بود: «روزهای سخت در کشور فرارسیده است؛ همان روزهایی که چند هفته یا ماه قبل در کشورهای دیگر واقع شد و ما تماشا میکردیم و متأسفانه درس نگرفتیم امروز همان لحظات سخت دامنگیر ما شده است.»
آقای مجروح دیروز، چهارشنبه نیز هشدار داد که اگر وضعیت به همین منوال دوام کند و مردم فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت نکنند، جادهها پر از جنازه خواهد شد.
موج دوم کرونا، قرنطین شدیدتر خواهد شد؟
همزمان با سیر صعودی گسترش ویروس کرونا در روزهای اخیر، اداره ولایت کابل میگوید که از این بعد نیز قیود رفتوآمد به گونهی جدی در شهر کابل تطبیق میشود.
این اداره میگوید که برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا، پلانی را آماده کردهاند که براساس آن اصناف و وسایل نقلیه در سطح شهر میتوانند بعد از این براساس آن پلان فعالیت کنند.
محمدیعقوب حیدری، والی کابل میگوید که از این بعد نیز شهر کابل در قرنطین میماند و از آنجایی که شمار مبتلایان به ویروس کرونا هر روز در حال افزایش است، نیاز است تا قیود رفتوآمد در این ولایت تطبیق شود. او افزود که اصناف و وسایط نقلیه براساس پلانی که این اداره آماده کرده است، فعالیتشان را آغاز خواهند کرد.
به گفتهی او، اصناف مکلفاند که توصیههای صحی و فاصله معیاری را در حین خرید و فروش مراعات کنند تا از شیوع بیشتر ویروس کرونا جلوگیری شود. او تصریح کرد در صورتی که تجمعات در سطح شهر کاهش نیابد و مردم بدون در نظر گرفتن توصیههای صحی به رفتوآمدشان ادامه دهند، اداره ولایت کابل بعضی قیود دیگر را نیز وضع و تطبیق خواهد کرد تا تجمعات و گشتوگذار مردم در سطح شهر کاهش پیدا کند.
در همین حال وزارت صحت عامه هشدار میدهد که ویروس کرونا وارد مرحله تازهای شده است و اگر جدی گرفته نشود، فاجعه انسانی رخ خواهد داد. وحید مجروح، معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت میگوید که وزارت صحت نگران شیوع موج دوم ویروس کرونا در کشور است. به گفتهی مسؤلان در وزارت صحت، مطابق سروهای ساده و ابتدایی هماکنون بین یک تا یکونیم میلیون نفر در کشور مصاب به کرونا اند.
وزارت صحت عامه بار دیگر خواستار دور تازهی قرنطین و تشدید وضع محدودیت گشتوگذار است تا با مهار سریع ویروس کرونا بتواند به بیماران مبتلا به این ویروس رسیدگی کنند.