بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) می‌گوید که گفت‌وگوهای صلح، افزایش خشونت‌ها و عملی‌نشدن اصلاحات کلیدی و ژرف در بخش‌های مختلف انتخابات، از موانع بزرگ برگزاری شفاف و سرتاسری انتخابات پارلمانی غزنی و شوراهای ولایتی اند.
در اعلامیه‌ی تیفا که امروز (دوشنبه، ۱ جدی) منتشر شده، آمده است که کمیسیون مستقل انتخابات باید در نخست سه محور «وضعیت سیاسی»، «نحو دید و باور مردم به روند انتخابات» و «مشکلات تخنیکی و حقوقی انتخابات‌های گذشته» را مورد ارزیابی و کنکاش جدی قرار بدهد تا در روشنایی آن تمام آمادگی‌های لازم گرفته شود.
تیفا افزوده است که کمیسیون انتخابات باید در مورد هر یک از سه محور فوق به نهادهای ذی‌دخل و مردم افغانستان پاسخ‌های قانع‌کننده ارائه کند.
تیفا همچنان گفته است که تنها برگزارکردن انتخابات‌ها نباید هدف کمیسیون مستقل انتخابات باشد، بلکه این کمیسیون تلاش کند تا انتخابات را به بهترین وجه ممکن در شرایط مناسب سیاسی و امنیتی برگزار کند.
این نهاد ناظر بر انتخابات همچنان گفته است که ادعای موفقانه برگزارکردن انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته از سوی کمیسیون انتخابات، تمسخری به شعور مردم افغانستان و کتمان حقایق و رسوایی‌های این انتخابات و اعلان نتایج آن است.
به باور این نهاد، در وضعیت کنونی، مردم دیگر علاقمند اشتراک در انتخابات نیستند و ممکن است در صورت برگزاری انتخابات‌های پارلمانی غزنی و شوراهای ولایتی، تمام آمادگی‌ها و مصارف به دلیل سطح بسیار پایین اشتراک مردم در انتخابات، ضایع شود.
تیفا پیشنهاد کرده است که کمیسیون مستقل انتخابات برنامه‌ی کامل و همه‌جانبه‌اش برای برگزاری انتخابات‌ها در سال ۱۴۰۰ خورشیدی را با نهادهای ذی‌دخل انتخاباتی شریک کند تا سطح آمادگی‌ها و تغییرات در این کمیسیون دیده شود.
تیفا همچنان پیشنهاد کرده است که هرچه زودتر باید قانون انتخابات تعدیل و از سوی پارلمان افغانستان تصویب شود. طبق این پیشنهاد تیفا، در روشنایی قانون جدید انتخابات، تغییرات در ساختارهای کمیسیون‌های انتخاباتی وارد شود و پس از آن با درنظرداشت وضعیت سیاسی و صلح در کشور آمادگی‌های لازم برای برگزاری انتخابات گرفته شود.
این درحالی است که کمیسیون مستقل انتخابات دو روز پیش به حکومت پیشنهاد کرد که انتخابات پارلمانی ولایت غزنی، شوراهای ولایتی و تعدادی از شهرداری‌ها در ماه میزان سال آینده‌ی خورشیدی (۱۴۰۰) برگزار شود.
چند روز پیش از آن، مؤسسه‌ی انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان (فیفا) در اعلامیه‌ای گفته بود که تمرکز دولت افغانستان بر روند صلح، روند اصلاحات انتخاباتی و برگزاری انتخاباتی پارلمانی غزنی و شوراهای ولایتی را به حاشیه برده است.