فقر و تنگ‌دستی صدها کودک را مجبور به انجام کار شاق در داش‌های خشت‌پزی مزار شریف، مرکز ولایت بلخ کرده است.
آنان از بام تا شام، زیر آفتاب سوزان و بدون ابتدایی‌ترین امکانات، به‌جای رفتن به مکتب، مشغول خشت‌زنی هستند.
مژده [نام مستعار] شش‌ساله، یکی از صدها کودکی است که تنگ‌دستی چاره را برایش چار ساخته تا در آفتاب‌سوزان برای خشت‌زدن در کنار پدر آستین بالا بزند.
او می‌گوید به‌دلیل مشکلات اقتصادی و بیماری مادرش از آموزش محروم شده و ناگزیر است با پدرش کار کند: «دوست دارم مثل دیگر دخترها مکتب بروم اما باید کار کنم. به پدرم یاری برسانم. مادرم سنگ گرده دارد؛ پول نداریم.»
در گوشه‌ی از محل کار مژده و پدرش، شماری از کودکان دیگر برای تهیه مایحتاج اولیه‌ی‌شان از آموزش دست کشیده، خشت‌زنی می‌کنند.
نصرت‌الله، یکی از این کودکان است. او می‌گوید: «۱۰ نفر نان‌خور هستیم. من مجبور هستم کار کنم. هیچ‌کسی نیست ما را کمک کند. روزانه این‌جا ۵۰۰ تا خشت می‌زنم و ۲۰۰ افغانی می‌دهد».
خانواده‌هایی‌که با کودکان شان در داش‌های خشت‌پزی مصروف کار اند، می‌گویند که برای دریافت پول، مجبور هستند کودکان شان را وادار به کار شاق کنند.
افزایش کودکان کار
با تسلط طالبان بر افغانستان، فقر و گرسنگی در کشور فراگیر شده است. گفته می‌شود که ۲۴.۴ میلیون نفر در کشور با ناامنی شدید غذایی روبه‌رو هستند و به کمک و حمایت بشردوستانه نیاز دارند.
وضعیت بد اقتصادی، برخی را مجبور کرده تا فرزندان و حتا اعضای بدن شان را بفروشند. نهاد حفاظت از کودکان چندی پیش اعلام کرده بود که پس از ماه آگست، بیش از ۱۲۱ هزار کودک در افغانستان مبادله شده‌اند. این نهاد گفته بود حتا خانواده‌ای فرزند شان را پیش از تولد به فروش گذاشته است.
شماری از خانواده‌ها هم وادار شده‌اند تا کودکان شان را از مکتب باز دارند و به کار بفرستند.
براساس آمارهای رسمی، هم‌اکنون در بلخ بیش از یک هزار و ۵۰۰ کودک کارگر ثبت شده است.
ریاست کار و امور اجتماعی طالبان در ولایت بلخ می‌گوید که در جریان یک سال گذشته آمار کودکان کارگر در شهر مزار شریف ۷۰ درصد افزایش یافته است.
کودکان کار در افغانستان از سال‌های متمادی یک چالش بوده است. اکثریت کودکان کار در افغانستان، در شهرها، در جاده‌ها سرگرم کارهای شاق هستند.
براساس آمار سال‌های گذشته، در افغانستان نزدیک به ۳.۷ میلیون کودک سرگرم کار شاق هستند که تقریبا ۲.۱ میلیون کودک، در رده سنی پنج تا هفده سال قرار دارند.
نهادهای حقوق بشری ضمن نگرانی درباره‌ی وضعیت کودکان در افغانستان، می‌گویند این کودکان در معرض تهدید جدی و خطر سلامت جسمی و روانی قرار دارند.