منبع: Examiner
برگردان: جواد زاولستانی
ادارهی ارزیابی استخبارات ملی (NIE) که توسط 16 ادارهی استخبارات ملی ایالات متحده برای گزارشدهی به رییس جمهور ساخته شده است، سال گذشته پیشبینی کرده بود که حکومت افغانستان پیش از 2016 سقوط خواهد کرد. اما بدبختانه، روند آن خیلی سریع به پیش میرود و پیش از آن زمان اتفاق خواهد افتاد. هفتهی گذشته، ادارهی بازرسی ویژهی آمریکا برای بازسازی افغانستان، سیگار، اعلام کرد که جنرال ارتش ایالات متحده، جان کمپبل، فرمانده تمام نیروهای بینالمللی در افغانستان، اکثر گزارشهای این اداره در رابطه به مصارف مالیاتدهندگان امریکایی در این کشور اسلامی در حال فروریزی را شامل اسناد طبقهبندیشده کرده است. بازرس عمومی، جان سوپکو و مطبوعات امریکایی فرمانده نظامیان امریکایی را در تویتر و در تلویزیون شرمسار ساختند و او را مجبور کردند که گزارشها را برای بررسی مالیاتدهندگان در اختیارشان قرار دهد.
شوربختانه، عقبنشینی جنرال کمپبل از موضعش، تمام ماجرا نیست.
ماجرای اصلی در عقب تصمیم شکستخوردهی پنتاگون در بارهی طبقهبندی اسناد مرتبط با نیروهای امنیتی افغانستان، کاهش نیروهای امنیتی افغانستان است؛ درسال مالی گذشته، 30 هزار سرباز اردوی ملی افغانستان گریختهاند. این رقم در گزارش وزارت دفاع ایالات متحده در ماه اکتوبر نشر شد. در این گزارش آمده است: «تشکیل اردوی ملی افغانستان به 165 (خیلی پایینتر از 195 هزار که تعداد مورد هدف بود) هزار تن میرسد که این رقم شامل تقریبا 6000 نیروی هوایی نیز میشود. میزان فرار در میان اردوی ملی هنوز چالش جدیای را در برابر توسعه و پیشرفت اردوی ملی افغانستان قرار داده است.»
نگرانی اصلی ایالات متحده و متحدانش در رابطه به نیروهای امنیتی افغانستان، همچنان، «کمبود سرمایه و ظرفیت انسانی در وزارت دفاع است.» به عبارت دیگر، مشکل بزرگی در استخدام و حفظ آنان در صفوف اردوی ملی وجود دارد. این مسئله به این دلیل مشکلساز و بحثبرانگیز است که وقتی مردم افغانستان خودشان از جنگ با طالبان و دیگر جنبشهای جهادی برای وطنشان روی میگردانند، پس چرا مالیاتدهندگان امریکایی به مصرف پول و خونشان برای آنان ادامه دهند؟
مشکل حل ناشدهی دیگر، فساد در درون حکومت افغانستان است. این کشور قادر نیست که میان مصرف و درآمدش تعادل ایجاد کند و اصرار دارد که ایالات متحده کسر بودجهی عادی آن را نیز بپردازد که برای مالیاتدهندگان امریکایی 500 ملیون دالر دیگر اضافه خواهد شد. و این پول به مردمی پرداخته خواهد شد که تولید ناخالص داخلی آن 45 میلیارد دالر است.
گزارش اخیر مسئولیت امریکا را نیز روشن میسازد، «ایالات متحده میخواهد که حضور نظامیاش را با تقریبا 9800 تن در افغانستان حفظ کند که از 1 جنوری 2015 آغاز خواهد شد و آنان دو مأموریت جداگانه اما مرتبط با هم را به پیش خواهند برد. نخست ایالات متحده قسمت اعظم نیروهای ناتو را که برای آموزش، مشوره و کمک به نیروهای افغانستان باقی میمانند، فراهم خواهد کرد. این مأموریت به نام مأموریت حمایت قاطع یاد میشود و برای توسعهی ظرفیت نهادهای امنیتی افغانستان و ایجاد ظرفیت در آنها کار خواهند کرد تا آنان قادر شوند که وظایف گوناگون را در سطح ملی به پیش ببرند. این وظایف در تولید منابع و پایدار ساختن نیروهای زمینی در مناطقی که آنان جابهجا میشوند، حیاتی خواهد بود. دوم، با پایان یافتن عملیات آزادی همیشگی (Operation Enduring Freedom) به تاریخ 31 دسامبر 2014، نیروهای باقیماندهی امریکایی به وارد کردن فشار بر بقایای هستهی القاعده و گروههای وابسته به آن که زیر چتر مأموریت مبارزه با تروریزم ایالات متحده قرار میگیرند، ادامه خواهند داد. با پایان سال 2015، ایالات متحده مجموع نیروهایش را به نصف کاهش خواهد داد و تا پایان سال 2016 مأموریتش را متمرکز به کابل خواهد کرد. اما آنان کمک امنیتی عظیمی را با خود خواهند داشت و بر مدیریت کمکهای مالی وزارت دفاع ایالات متحده و نظارت از آن تمرکز خواهند داشت. کمکهای وزارت دفاع ایالات متحده برای پایدار ساختن نیروهای امنیتی افغانستان ادامه خواهد یافت.»
جنرال فرانسهای، جوزف اندرسن، در ماه گذشته با ابراز تأسف گفت که نیروهای امنیتی افغانستان «به دلیل گریز و افزایش تلفات، برای حفظ تعداد سربازانشان با مشکل مواجه اند. تا ماه اکتوبر نزدیک به 20 درصد منصبها در اردوی ملی افغانستان خالی بودند. استخدام و پس از آن فرار، با هم سازگار واقع نمیشوند و تلفات را نیز فراموش نکنید.» این جنرال که فرماندهی مشترک نیروهای آیساف را به عهده دارد، گفت: «از آغاز سال تا کنون نزدیک به 5000 تن از افراد پولیس و اردوی ملی افغانستان کشته شدهاند.» این جنرال فرانسهای در ادامه گفت که نیروهای امنیتی افغانستان، «بیظرفیت و بیمهارت» هستند و توانایی اولیه برای حفظ و مراقبت تجهیزاتی را که ایالات متحده و متحدان آن فراهم کردهاند، ندارند.
سیاستمداران امریکایی واقعیتهایی را که در گزارش ادارهی ارزیابی استخبارات ملی بازتاب یافته است، نادیده میگیرند. این گزارشها نتیجهگیری میکنند که افغانستان هیچگاهی در منطقه نمیتواند روی پای خودش بایستد و نهادهای امنیتی آن پایدار شوند. گروههای تروریستی از این وضعیت به خوبی آگاه اند. سیاستمداران امریکایی به شکل احمقانهای، بر پیش راندن ماشین جنگ ایالات متحده تأکید دارند و تلاش میکنند که مالیاتدهندگان را به این باور برسانند که ماجراجویی آنان در خاور میانه، یک سیاست پویا و موفق است. اما واقعیتهای عینی این کشورها نشاندهندهی شکست هدف آنان اند. برندگان این وضعیت اما سیاستمداران فاسدی اند که با پول مالیاتدهندگان امریکایی، حسابهای بانکیشان را پر میکنند.
گزارش ادارهی ارزیابی استخبارات ملی اعتراف میکند که حتا بعد از امضای موافقتنامهی دوجانبهی امنیتی و حتا اگر ایالات متحده سالانه 8 میلیارد دالر به این کشور کمک کند، احتمال اینکه طالبان کنترول افغانستان را به دست گیرند، زیاد است.
گزارش این اداره که نظرات 16 ادارهی استخباراتی در آن انعکاس یافته، پیشبینی میکند که بعد از کاهش سربازان امریکایی در افغانستان، نفوذ طالبان بیشتر خواهد شد. حتا بعد از امضای موافقتنامهی دوجانبهی امنیتی، ناامنی در افغانستان افزایش یافت.
در کنار گزارش این ادارهی استخباراتی، هزارها سند افشاشده توسط ویکیلیکس نشان میدهند که ایالات متحده از فساد بیحد و مرز و احتمال بازگشت افغانستان به حکومت قبیلهای آگاه بوده است.
اسناد ویکیلیکس نشان میدهند که از سفارت امریکا نامههایی تبادله شدهاند که در آنها بر ناکامی افغانستان در تأسیس یک دولت مرکزی کارامد تأکید شده است. یکی از موانع جدی پیشرفت، تداوم جنگ و نزاع میان بزرگان قبایل است. در نتیجهی بیظرفیتی مداوم، میلیاردها دالر امریکایی در این کشور گم شده است. در این نامهها گفته شده است که با خروج نیروهای ناتو، هرج و مرج آغاز خواهد شد، تا حدود زیادی شبیه جنگهای فرقهای در عراق.
ناظران بر این باور اند، این نوع گزارشها معمولا پیش از تصمیم گرفتن برای آوردن تغییرات عمده در پالیسی نشر میشوند.
با خستگی از جنگ، امریکاییها به این فکرند که آیا چنین معاملهای برای این کشور خوب خواهد بود؟ در حالی که گروههای دیگر استدلال میکنند که پیش از مصرف پول برای مبارزه با تروریزم، ایالات متحده باید زیربناهای آن کشور را اعمار نماید.