موضع دفاعی نیروهای امنیتی و پرهیز از حملات تهاجمی بر مواضع مخلفان مسلح دولت، فقط در چهار سال اخیر و تنها از لحاظ نیروی انسانی از نیروهای امنیتی 28 هزار کشته گرفته است.
رییس‌جمهور غنی در ماه عقرب از طریق ویدیوکنفرانس در یک گردهمایی در دانشگاه جانز هاپکینز در واشنگتن گفته بود که از سال ۲۰۱۵ تاکنون ۲۸ هزار ۵۲۹ نیروی امنیتی افغانستان و ۵۸ سرباز امریکایی در جنگ با مخالفان مسلح دولت کشته شده‌اند.
آقای غنی یادآور شده بود که بیشترین تلفات به نیروهای امنیتی افغانستان هنگام دفاع از مواضع ثابت و غیرمتحرک شان وارد شده است. اسدالله خالد، سرپرست جدید وزارت دفاع نیز در روز آغاز به کارش در این وزارت گفت که تاکنون نیروهای امنیتی در حالت دفاعی قرار داشتند.
دفتر شورای امنیت ملی کشور در ۲۴ عقرب اعلام کرد که حملات تهاجمی نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان در برابر مخالفان مسلح دولت افزایش می‌یابد. هدف این اقدام، مصئونیت زندگی مردم و کاهش تلفات نظامیان کشور گفته شده بود.
در هفته‌های اخیر و همزمان با تشدید تلاش‌های صلح با گروه طالبان از سوی امریکا و حاضر نشدن طالبان به میز مذاکره با هیأت مذاکره‌کننده‌ی صلح حکومت افغانستان، مقام‌های ارشد دولتی و نظامی در اظهارات‌شان بر تشدید حملات تهاجمی و کشتن مخالفان مسلح در پایگاه‌ها و سنگرهای‌شان تأکید دارند.
تأکید بر حمله‌های تهاجمی تاجایی پیش رفت که اسدالله خالد یکی از شعارهای اصلی نیروهای امنیتی افغانستان «سر می‌دهیم ولی سنگر نمی‌دهیم» را به باد انتقاد گرفت و گفت که این شعار باید به شعار «سرش را می‌زنیم و سنگرش هم را می‌گیریم» تغییر کند.
کارشناسان نظامی می‌گویند که نگه‌‌داشتن نیروهای امنیتی کشور در حالت دفاعی سبب تقویت طالبان در میدان‌های جنگ و افزایش تلفات نیروهای امنیتی در چهار سال گذشته شده بود.
نتایج افزایش حملات تهاجمی
افزایش حملات تهاجمی نیروهای امنیتی در دو ماه اخیر منجر به کشته‌شدن صدها جنگ‌جوی طالب و چندین والی و ولسوال نام‌نهاد و فرماندهان محلی این گروه شده است. این حملات بیشتر فرماندهان میدانی طالبان را آماج قرار داده که گویا آنان مانع به ثمر نشستن مذاکرات صلح بوده‌اند.
آمارهای نیروهای هوایی ارتش امریکا که در هفتم جدی نشر شد، نشان می‌دهد که حمله‌های هوایی نیروهای حمایت قاطع و نیروهای هوایی افغانستان بر مواضع طالبان افزایش یافته و در کمتر از دو ماه گذشته، یک هزار و ۸۹ جنگ‌جوی طالب به شمول ۱۹ فرمانده این گروه کشته شده‌اند.
براساس این آمارها، در ماه نوامبر ۳۹۲ حمله و در سه هفته‌ی ماه دسمبر، ۱۵۰حمله‌ی هوایی در بخش‌های گوناگون افغانستان از جمله ولایت‌های هلمند و فراه از سوی نیروهای حمایت قاطع و نیروهای هوایی افغانستان انجام شده است.
سخن‌گوی وزارت داخله در چهارم جدی گفت که پس از افزایش حملات نیروهای امنیتی و دفاعی کشور علیه مواضع گروه طالبان، در سه ماه اخیر، نزدیک به دو هزار جنگ‌جوی طالب کشته شده‌اند که در جمع آنان، سه والی نام نهاد، ۲۰ ولسوال نام نهاد و ۱۱ فرمانده قطعهی سرخ این گروه شاملند.
در ۲۷ قوس امسال، وزارت دفاع ملی گفت در ۲۶ روز گذشته ۱۵ نفر از افراد بلند رتبه‌ی طالبان که در میان آن‌ها چندین مسئول نظامی، فرماندهان محلی و والیان نام‌نهاد این گروه شاملند، کشته شده‌اند.
جزئیات حملات و افراد کشته‌شده‌ی طالبان
در ۲۶ عقرب ملا مخبیت، فرمانده قطعهی سرخ طالبان در ولایت ننگرهار با ۲۹ جنگ‌جوی دیگر طالب در یک حمله‌ی ماموران امنیت ملی در ولسوالی خوگیانی ننگرهار کشته شدند.
در ۱۱ قوس ملا عبدالرحیم مشهور به ملا عبدالمنان، والی نام‌نهاد طالبان برای ولایت هلمند با چهار تن از افرادش از جمله حافظ راشد و ملا جاوید، دو سخن‌گوی او در یک حمله‌ی هوایی در ولسوالی نوزاد هلمند کشته شدند.
در ۱۳ قوس ملا قویم روحانی، والی نام‌نهاد طالبان برای ولایت غور در درگیری با نیروهای ارتش در ولسوالی دیشوی ولایت هلمند کشته شد.
در ۱۴ قوس وزارت داخله اعلام کرد که در یک هفته‌ی گذشته ۵۷ جنگ‌جوی طالب به شمول چندین فرمانده مهم این گروه در ولایت فراه کشته شده‌اند.
در ۱۷ قوس پیر آغا، والی نام‌نهاد طالبان برای ولایت پکتیکا با چهار عضو دیگر این گروه در یک عملیات ویژه در ولسوالی گومل این ولایت کشته شدند. وزارت داخله گفت پیرآغا یکی از اعضای مهم طالبان بود که در طراحی و سازمان‌دهی حملات هراس‌افگنانه در ولایت پکتیکا نقش مهم داشت.
در ۱۸ قوس وزارت داخله اعلام کرد که در نتیجه‌ی درگیری میان نیروهای امنیتی و جنگجویان گروه طالبان در ولایت فاریاب ۱۱ جنگ‌جو به شمول ملا نصرت، فرمانده محلی این گروه کشته شده‌اند.
در ۲۳ قوس، صفت، نذیر و کفایت، سه فرمانده محلی گروه طالبان در ولایت هلمند در نتیجه‌ی یک حمله‌ی هوایی در شهر لشکرگاه کشته شدند. همزمان وزارت داخله از کشته‌شدن ولسوال نام‌نهاد طالبان برای ولسوالی فیض‌آباد ولایت جوزجان نیز خبر داد.
در ۲۷ قوس وزارت دفاع اعلام کرد بلال زدران، مسئول قطعهی سرخ گروه طالبان برای ولایت‌های پکتیا، پکتیکا، خوست، لوگر و غزنی کشته شده است. بلال زدران افزون بر مسئولیت قطعهی سرخ طالبان، مسئول نظامی این گروه نیز بود و در ایجاد ناامنی‌ها و کشتار مردم نقش داشته است. سخن‌گوی وزارت دفاع همچنان گفت که ملا اکرام‌الدین، مسئول نظامی طالبان در ولسوالی میوند قندهار نیز با ۳۵ جنگ‌جوی این گروه در نتیجه‌ی عملیات نیروهای ارتش کشته شده‌اند.
بعدتر گروه طالبان کشته شدن بلال زدران را رد کرد. ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان در تویتر خود نوشت که این گروه در تشکیلات خود برای پنج ولایت مسئول واحد در قطعات نظامی ندارد و مولوی بلال زدران سالم و زنده است.
در هفتم جدی، شش جنگ‌جوی طالب به شمول «ملا عبدالرحمن»، ولسوال نام‌نهاد این گروه برای ولسوالی غوریان هرات در یک حمله‌ی هوایی در ولسوالی غوریان کشته شدند.
وزارت داخله می‌گوید در هشتم جدی ملا مسلم، ملا بشیر، ملا وکیل و ملا کریم، چهار فرد کلیدی طالبان در یک حمله‌ی هوایی در ولسوالی غوریان کشته شده‌اند.
افزایش حملات تهاجمی بر طالبان و تاثیر آن بر مذاکرات صلح
پس از کشته‌شدن سه والی نام نهاد طالبان برای ولایت‌های هلمند، غور و پکتیکا، در ۲۲ قوس خبرگزاری رویترز به نقل از شماری از مقام‌های امنیتی افغانستان از افزایش هدف‌گیری فرماندهان میدانی طالبان که مانع مذاکرات صلح هستند، گزارش داد.
یک مقام ارشد دولت افغانستان بدون ذکر نامش به رویترز گفته بود که فرماندهان میدان‌های جنگ طالبان بزرگترین مانع بر سر تلاش‌های صلح هستند، زیرا به گفته‌ی او، آنان باور دارند که از طریق نظامی به پیروزی می‌رسند.
به تازگی دف بتلر، سخن‌گوی نیروهای امریکایی در افغانستان گفته است که ارتش ایالات متحده به هدف ناگزیر کردن طالبان برای گفت‌وگوهای صلح، حمله‌های هوایی را علیه این گروه افزایش داده‌اند.
دو روز پیش غفور‌احمد جاوید، سخن‌گوی وزارت دفاع افغانستان در صحبت با رسانه‌ها گفت که افزایش حملات تهاجمی نیروهای امنیتی افغانستان بر مواضع طالبان روی سه هدف استوار است؛ کاهش تلفات نیروهای امنیتی و دفاعی، انتقال جنگ در جاهای که رهبری، هماهنگی و منابع مالی طالبان حضور دارند و زیر فشار گرفتن رهبران و فرماندهان طالبان که مانع روند صلحند تا آنان یا به روند صلح بپیوندند یا کشته شوند.
حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان در مراسم معرفی سرپرست جدید وزارت دفاع گفت که مذاکرات صلح با کسانی که مشتاق برقراری صلحند، انجام خواهد شد.
برخی کارشناسان معتقد‌ند که تصمیم حکومت به افزایش حملات تهاجمی بر طالبان در واقع به چالش کشیدن تلاش‌های امریکا در روند صلح است و حکومت نگران است که در صورت معامله‌ی امریکا با طالبان ممکن است حکومت موقت یا گزینه‌های از این دست روی دست گرفته شود.
این کارشناسان می‌گویند نگرانی حکومت افغانستان به ویژه پس از آن بالا گرفته که پس از دیدار زلمی خلیل‌زاد با نمایندگان طالبان در ابوظبی، خبرهای منتشر شد که گویا خلیل‌زاد از نمایندگان طالبان خواسته تا روی یک آتش‌بس شش ماهه توافق کند و نمایندگان خود را برای دولت موقت معرفی کنند.
پس از مذکرات ابوظبی که نمایندگان طالبان مذاکره با هیأت حکومت افغانستان را رد کرد و گمانه‌زنی‌ها در رابطه به حکومت موقت بالا گرفت، مشاور امنیت ملی افغانستان در یک واکنش تند گفت که مردم افغانستان خواستار صلح پایدار می‌باشند، نه خواستار یک معامله‌ی عجولانه و گمانه‌زنی‌های جاری نیاز به وضاحت دارد.
جاوید کوهستانی، کارشناس امور نظامی در صحبت با اطلاعات روز می‌گوید حالا که امریکا مصمم است به جنگ افغانستان از راه گفت‌وگو پایان دهد و ممکن طالبان بخشی از قدرت سیاسی آینده‌ی افغانستان شود، کسانی که حالا در قدرت سیاسی‌اند به مشکل روبه‌رو می‌شوند و تلاش دارند که در برابر این نوع صلح مقاومت کنند.
آقای کوهستانی افزایش حملات تهاجمی نیروهای امنیتی را بخشی از مقاومت حکومت افغانستان در برابر روند امریکایی صلح می‌داند و می‌افزاید: «وقتی طالبان می‌آید، جایگزین افراد و تیم آقای غنی می‌شود، بناُ این‌ها در برابر مصالحه و گفت‌وگو با طالبان مقاومت می‌کنند. اگر طالبان شریک قدرت شود، بخشی از قدرت سیاسی از تیم آقای غنی باید به طالبان انتقال بکنند. به این لحاظ این ها مقاومت می‌کنند و نمی‌خواهند که طالبان جزو ساختار سیاسی قدرت افغانستان شوند یا مصالحه صورت بگیرد. به نحوی جنگ را به نفع خود‌شان می‌بینند. چون در شرایط مسلمت‌آمیز پایان جنگ و شکل گیری یک اداره‌ی موقت و انتقال، این ها برنده‌ی میدان نیستند.»
از سوی هم احمد‌‌ادریس رحمانی، پژوهش‌گر سیاسی و اقتصادی مقیم امریکا اخیراً در گفت‌وگویی ویژه با اطلاعات روز گفت که در حال حاضر در مذاکرات صلح برای تمام طرف‌های جنگ افغانستان فرصت مناسب است، اما مشکل بسیار جدی این است که دولت افغانستان در رقابت با طالبان قرار گرفته است: «اگر قرار باشد انتخابات به تعویق بیفتد و بعد از این که روند صلح نتیجه داد، انتخابات برگزار شود؛ با در نظر داشت این که نفوذ سیاسی طالبان در مناطق پشتون‌نشین افغانستان بی‌نهایت زیاد است، شانس برای طالبان زیاد است که در انتخابات بعدی یک کاندید بسیار مستحکم از طرف آنان انتخابات را ببرد. این نگرانی بسیار جدی را برای تیمی که در قدرت است، خلق کرده است»
پس از آن که حکومت چهره‌های ضد پاکستانی و طالبانی را به عنوان سرپرستان جدید وزارت‌های دفاع و داخله برگزید، این گمانه‌زنی را بیشتر بالا کرد که حکومت در پی زیر فشار گرفتن رقیبان صلح است.
جاوید کوهستانی با اشاره به این که وقتی یک طرف جنگ در میدان نبرد دست بالا داشته باشد، در جریان مذاکرات نیز می‌تواند امتیاز بیشتر بگیرد، می‌گوید که دولت افغانستان پس از آن که طالبان مذاکره با هیأت حکومتی را رد کرد، رویکرد خشونت‌بار داخلی را انتخابات کرد.
با این هم آقای کوهستانی تصمیم به افزایش حملات تهاجمی در برابر طالبان را اقدام مثبت خوانده و تأکید دارد که جنگ با طالبان یک رویکرد کوتاه مدت تاکتیکی نباشد، بلکه تا سرکوب طالبان ادامه پیدا بکند: «این یک انتخاب خوب است و اقدام مبارک است که دولت افغانستان بتواند این رویکرد را ادامه بدهد، بسیج عمومی بکند. نه به‌عنوان سیاست کوتاه‌مدت ابزاری که اگر طالبان آماده‌ی گفت‌وگو با حکومت افغانستان شدند، از آنان یک استفاده‌ی دیگر در برابر حریفان سیاسی داخلی‌شان بکنند.»
او با طرح سئوالی از دولت می‌پرسد که اگر واقعاً اراده‌ای برای سرکوب طالبان دارد، چرا در چهار سال گذشته حملات تهاجمی را روی دست نگرفت که تلفات نیروهای امنیتی به 28 هزار نفر نمی‌رسید.
محمد رادمنش، جنرال پیشین وزارت دفاع می‌گوید چهل سال جنگ در افغانستان باعث شده است که در حال حاضر علاقه‌مندی به ادامه‌ی جنگ نزد طرف‌های درگیری چون مخالفان مسلح، دولت، ایالات متحده و مردم کمتر شود. او امی‌افزاید بهترین راه این است که از راه مذاکره به نتیجه برسند که این دیدگاه در حال حاضر نزد طرف‌های درگیری وجود دارد.