په دې لیکنه کې غواړم چې په افغانستان کې د شاه امان الله له دورې څخه تر نن ورځې پورې د ښځو تاریخ او فعالیتونو په اړه وغږېږم، او وښیم چې افغان میرمنو د خپل هیواد له سیاسي، اقتصادي، کلتوري او ټولنیزو لوړو ژورو سره څه ډول تطابق کړی.
د اطلاعات روز د موندنو پر اساس، د طالبانو د واکمنۍ په تېر يوه کال کې د خپلسرو وژنو، ځانوژنې ته د ښځو او نجونو مجبورېدل، د ښځو زنداني کېدل او د هغوی شکنجه په بېمخينې توګه زيات شوي دي.
د طالبانو د ویاند ذبیح الله مجاهد له لوري په خپرې شوې خبرپاڼه کې د ملاهبت الله اخوندزاده په خواله ویل شوي، د شریعت تطبیق ته باید ځانګړې پاملرنه وشي.
زموږ ټولنه له شديد اخلاقي بحران سره مخ ده. له خلکو د ګڼو نورو بحرانونو تر منځ د ژوند کولو لار ورکه ده او په دې لړ کې چې کوم کسان د ټولنې رهبري ته را وړاندې شوي، ښځه یې یوه وسیله ګڼلې.
د اعتراضي خوځښتونو ايتلاف ويلي، چې دا غږونه د افغانستان د ښځو واقعي اواز نه دی او «کومه ښځه چې پر انساني کرامت باور ولري له يوې تروريستې ډلې سره د خبرو او تعامل وړانديز نه کوي».
د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت په يوه خبرپاڼه کې ويلي، چې بلاول بوټو زرداري او فيصل بن فرحان آل سعود په افغانستان کې له امنيت، ثبات او سولې څخه خپل ملاتړ څرګند کړی دی.
طالبان د ښځو په تړاو د بشري حقونو تر ټولو بنسټيز قواعد چې په مهمو نړيوالو اسنادو کې راغلي او د نړۍ اکثريت هيوادونو منلي او افغانستان هم د دې اسنادو غړيتوب لري، نقض کوي.
ښځه نه يوازې دا چې د خپل ځان په اړه واک نه لري، له دې سره – سره له ځينو هغو حقونو هم بې برخې ده چې په عرفي او کلتوري توګه پرې اعتراف کېږي.
په سرپټو او پټو ځايونو کې اعتراضي غونډې، د ښار پر ديوالونو د انځورونو او اعلاميو لګول، په رسنيو کې د چادري اغوستو ښځو د نڅا ويډيو خپرول، نقاشي او... هغه نوي تکتيکونه دي چې معترضې ښځې کار ترې اخلي.
ده زياته کړې، چې په افغانستان کې ښځې او نجونې له ټولنيز ژوند څخه حذف شوي او په ډېری ځايونو کې يې جنسي او د حاملهتوب حقونه شاته غورځول شوي دي.