هم‌زمان با گسترش دامنه‌ی فقر و بیکاری، بهای مواد اولیه در بازارهای کشور، از جمله در مزارشریف، مرکز ولایت بلخ به‌گونه‌ی بی‌سابقه افزایش یافته است.
ساکنان مزارشریف می‌گویند که افزایش بهای مواد غذایی و بیکاری، آنان را در تامین مواد اولیه با چالش مواجه کرده است. با این حال، آنان تاجران را به احتکار و حکومت سرپرست طالبان را به بی‌توجهی در کنترل نرخ بازار متهم می‌کنند.
در حال حاضر بهای یک بوری آرد و یک بشکه روغن ۱۰ لیتره در مزارشریف به ترتیب، دوهزار و ۸۰۰ صد افغانی و یک هزار و ۷۶۰ افغانی است. همین‌طور یک بوری برنج ۲۴ کیلویی دو هزار و ۸۰۰ افغانی به فروش می‌رسد.
غلام نبی مرد ۴۵ ساله که در گوشه‌ای از شهر مزارشریف بارکشی می‌کند، می‌گوید که با طلوع خورشید از خانه بیرون می‌شود و در تاریکی غروب بر می‌گردد؛ اما بسیاری از روزها موفق نمی‌شود تا بهای یک کیلو روغن را کار کند.
او گفت: «با تمام زحمتی که زیر آفتاب سوزان می‌کشم، در ختم روز نمی‌توانم با درآمد خود یک کیلو روغن بخرم. قیمتی زیاد شده، تاجران به حق مردم ظلم می‌کنند.»
خلیفه مجید یکی دیگر از باشندگان شهر مزارشریف که برای خرید روغن به بازار آمده است، نیز می‌گوید که تاجران مواد غذایی را ذخیره می‌کنند و زمانی که دل‌شان شد به بازار می‌کشند و به نرخ بلند به فروش می‌رساند.
اما فروشندگان مواد غذایی، بلندرفتن نرخ جهانی مواد اولیه به دلیل جنگ اوکراین، کاهش ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی، افزایش تعرفه‌های گمرکی و مشکلات در بخش صادرات و واردات را عوامل گرانی عنوان می‌کنند.
زمان یکی از فروشندگان مواد خوراکی در بلخ می‌گوید: «تاجران نرخ را به دل خود بلند نمی‌کنند. نرخ جهانی تغییر کرده، مواد قیمت شده، تعرفه‌های گمرکی زیاد است.»
در همین حال شماری از عالمان دینی در بلخ نیز تاجران را به احتکار متهم می‌کنند و در عین حال از بازرگانان می‌خواهند تا از اضافه‌ستانی دست بردارند.
مولوی یوسف یکی از این عالمان احتکار را خلاف ارزش‌های اسلامی می‌داند و می‌گوید: «خداوند احتکار را حرام گفته است. تاجران باید ظلم بالای مردم بیچاره را خلاص کنند.»
اما مسئولان محلی طالبان در بلخ درباره‌ی نظارت جدی بر نرخ در بازارهای شهر مزارشریف اطمینان می‌دهند.
مولوی قدرت الله طارق، شهردار طالبان در مزارشریف می‌گوید که یک تیم نظارتی ۲۵ نفری را برای کنترل نرخ و کیفیت مواد غذایی ایجاد کرده است و این تیم همواره از مارکت‌های شهر نظارت می‌کند.
افغانستان پس از تسلط طالبان با بحران بشری مواجه شده است.
بر اساس اطلاعات نهادهای امدادرسان در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیت افغانستان با گرسنگی مواجه‌اند و نیاز به کمک بشردوستانه دارند.