در حوزهی غرب و شمالغرب افغانستان، ولایتهای بادغیس و فراه در دو ماه اخیر شاهد ناامنیهای گسترده بوده و در حال حاضر به گفتهی اعضای شوراهای ولایتی این ولایتها، درگیری در گوشهگوشهی این دو ولایت جریان دارد و بیشتر خاک ولسوالیهای آن زیر کنترل گروه طالبان است. ولایتهای هرات و نیمروز در وضعیت بهتری قرار دارد و مقامهای محلی این دو ولایت میگویند که تهدید جدی متوجه این دو ولایت نیست.
در حالیکه اعضای شوراهای ولایتی فراه و بادغیس وضعیت امنیتی این دو ولایت را وخیم توصیف میکنند، اما مقامهای قول اردوی ۲۰۷ ظفر میگویند که نیروهای امنیتی وضعیت را در کنترل دارند و اوضاع امنیتی ولایتهای غرب و شمالغربی در حال حاضر «قناعتبخش» است.
بادغیس؛ بالامرغاب مرکز جنگ چند ماه اخیر
در ماه حوت سال گذشته و حمل امسال، ولسوالی بالامرغاب بادغیس شاهد حملات گستردهی طالبان بود. در چهاردهم ماه حمل صدها جنگجوی طالب با حمله بر ولسوالی بالامرغاب، اکثر خاک این ولسوالی را تصرف کردند که به گفتهی ولسوال بالامرغاب در درگیریهای میان دو طرف، ۳۵ تن از نیروهای امنیتی کشته شدند. در شانزدهم حمل، وزارت دفاع کشور اعلام کرد که نیروهای امنیتی دوباره کنترل پاسگاههای از دسترفته را در دست گرفتند. این وزارت در نوزدهم حمل اعلام کرد که در ادامهی عملیات مشترک پاکسازی از طریق زمین و هوا در این ولسوالی ۹۹ جنگجوی طالب کشته و ۳۵ نفر دیگرشان زخمی شدهاند.
عبدالعزیز بیگ، رییس شورای ولایتی بادغیس در صحبت با اطلاعات روز میگوید که پنجشنبه، ۱۹ ثور، در حملهی طالبان در ولسوالی بالامرغاب ۲۰ تن از نیروهای امنیتی کشته و زخمی شدند و مناطق و پاسگاههای از دسترفته در ولسوالیهای بالامرغاب، مقر و آبکمری تاهنوز در دست طالبان است.
پس از حملهی طالبان بر ولسوالی بالامرغاب، در شانزدهم حمل، اعضای شورای ولایتی بادغیس گفتند که ولسوالی آبکمری نیز به دست طالبان سقوط کرد. آقای بیگ میگوید که در سال جدید دو ولسوالی بالامرغاب و آبکمری در دست طالبان افتاده است: «در بالامرغاب، ساحهی مربوط به اردوی ملی که در بیرون از ولسوالی قرار دارد، در دست نیروهای امنیتی مانده است. مرکز ولسوالی، فرماندهی پولیس و بازار همه در دست طالبان است. در آبکمری، تعمیر ولسوالی را آتش زدند، وسایل و امکانات آن را بردند. در حال حاضر نیروهای دولتی از طرف روز میروند در ولسوالی و از طرف شب رها میکنند.»
اما نهادهای امنیتی سقوط این دو ولسوالی را تایید نکردند و نمیکنند.
رییس شورای ولایتی با ابراز نگرانی از وضعیت امنیتی بادغیس میافزاید که در حال حاضر سه ولسوالی بادغیس در محاصره قرار دارد و اگر تدابیر جدی روی دست گرفته نشود، احتمال سقوط ولسوالیها و محاصرهی شدید مرکز ولایت نیز زیاد است.
روز یکشنبه، ۲۱ ثور طالبان طی یک برنامه برای ولایت بادغیس، والی نامنهاد و معاون والی جدید به جنگجویان این گروه معرفی کرده است که رییس شورای ولایت بادغیس میگوید با تعیین والی نامنهاد جدید و پس از ختم جمعآوری محصولات تریاک، حملات طالبان در بادغیس شدت خواهد گرفت.
بادغیس پنج ولسوالی دارد: قادس، بالامرغاب، آبکمری، جوند و مقر. ولسوالی جوند در ۵۰ کیلومتری مرکز بادغیس موقعیت دارد که به گفتهی بیگ، از دوازده بخش، تنها یک بخش (مرکز) در دست دولت است و از ۸ الی ۱۰ ماه پیش در محاصره اقتصادی قرار دارد. او میافزاید که ولسوالی قادس در ۴۰ کیلومتری مرکز بادغیس، تنها مرکز آن در دست دولت است و فراتر از دو الی سه کیلومتری آن در دست طالبان قرار دارد. ولسوالی مقر در ۲۰ کیلومتری مرکز نیز تنها مرکز و بازار ولسوالی در دست نیروهای امنیتی است.
عبدالله افضلی، عضو دیگر شورای ولایتی بادغیس نیز میگوید که تمام ولسوالیهای بادغیس با تهدیدات بلند امنیتی مواجه است، در حال حاضر در سراسر این ولایت جنگهای پراکنده جریان دارد و خطر سقوط نیز، ولسوالیهای بادغیس را تهدید میکند.
فراه؛ جنگ در چند کیلومتری مرکز شهر
در ماه ثور سال گذشته طالبان با حملهی گسترده بر شهر فراه، بخشهای از شهر را موقتاً تصرف کردند. اکنون در یک سالگی حملهی طالبان، مقامهای محلی ولایت فراه میگویند که وضعیت امنیتی این ولایت وخیم است و هر شب جنگ در سه-چهار کیلومتری مرکز شهر رخ میدهد.
دادالله قانع، عضو شورای ولایتی فراه در صحبت با اطلاعات روز میگوید که هرشب طالبان در سه-چهار کیلومتری مرکز شهر با نیروهای امنیتی درگیر میشوند. آقای قانع میافزاید که رییسجمهور در سفری به ولایت فراه وعده داد که کمربند امنیتی شهر فراه وسعت مییابد، اما تاهنوز هیچ اقدامی در این زمینه نشده است: «مردم تاحال چشم به راه هستند که ساحه امنیتی خود شهر وسیع شود. ما فعلاً در حالت محاصره قرار داریم. یکشنبهِشب، در اطراف پوستههای کمربندی، سر پل ریگی و داخل شهر جنگ بود.»
روز دوشنبه، ۱۶ ثور، مقامهای محلی فراه گفتند که در حملهی جنگجویان گروه طالبان بر پاسگاههای نیروهای ارتش در ولسوالی گلستان این ولایت، ۲۰ سرباز کشته شدند.
وزارت داخله در ۱۶ ثور اعلام کرد که ۶۸ کارخانهی تولید و پروسس مواد مخدر طالبان در ولسوالی بکوا و ساحات پلوشی و سپین کاریز ولایت فراه از سوی نیروهای امنیتی تخریب شد. به گفتهی وزارت داخله، در این عملیات ۱۵۰ جنگجوی طالب کشته و ۴۰ تن دیگرشان زخمی شدند: «طالبان از این کارخانهها روزانه یک میلیون دالر درآمد کسب میکردند.»
دادالله قانع و خیرمحمد نورزی، دو عضو شورای ولایتی فراه در صحبت با اطلاعات روز میگویند که در حال حاضر چهار ولسوالی؛ خاک سفید، شیب کوه، بکوا و گلستان بهصورت کامل بهدست طالبان است و در دیگر ولسوالیها، دولت تنها بر ساختمان ولسوالی و فرماندهی پولیس کنترل دارد.
آنان با انتقاد از بیتوجهی حکومت به وضعیت امنیتی فراه و ضعف مدیریت نیروهای امنیتی هشدار میدهند که اگر وضعیت در فراه به همین منوال ادامه یابد، این ولایت را خطرات جدی تهدید میکند.
از سویی هم در دو ماه اخیر حملات متعدد از سوی نیروهای امنیتی علیه طالبان در ولایت فراه راهاندازی شده است. وزارت داخله با نشر خبرنامهای میگوید که در تازهترین اقدامها، روز دوشنبه، ۲۳ ثور در یک عملیات مشترک نیروهای امنیتی در حومهی مرکز فراه، روستاهای باغ پل، دارآباد، گینهکان و رج از وجود «تروریستان طالب» پاکسازی شد. این وزارت در خبرنامههای دیگر میافزاید که در یک عملیات دیگر ولسوال نامنهاد طالبان برای ولسوالی پرچمن همراه پنج جنگجوی این گروه کشته شدند. در ولسوالی پشت رود فراه نیز شش جنگجوی طالب در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شدند.
قول اروی ۲۰۷ ظفر: وضعیت امنیتی غرب و شمالغرب قناعتبخش است
اظهارات اعضای شوراهای ولایتی فراه و بادغیس نشان میدهد که وضعیت امنیتی این دو ولایت مناسب نیست و طالبان بر بیشتر خاک این دو ولایت کنترل دارند، اما سیدآغا، سخنگوی قول اردوی ظفر در صحبت با اطلاعات روز وضعیت امنیتی این دو ولایت و در کل ولایتهای غرب و شمالغربی را «قناعتبخش» توصیف میکند.
سیدآغا میافزاید که وضعیت امنیتی در ولایتهای حوزه غرب و شمالغرب تحت کنترل نیروهای امنیتی است، شاهراههای عمومی باز و دستآوردهای نیروهای امنیتی در این اواخر چشمگیر بوده است. او میگوید قول اردوی ظفر با حمایت نیروهای هوایی، قویترین ضربهها را به ساحاتی که حضور شورشیان در آن متصور بود، وارد کرده است: «به دشمن مجال فعالیت تخریبکارانه را نداده است.»
او میافزاید که ولسوالی بالامرغاب بادغیس بهصورت کامل در دست نیروهای دولتی درآمده و از زمین و هوا قویترین ضربهها به پیکر دشمن وارد شده که ۲۰۴ تن از جنگجویان طالبان در این ولسوالی کشته و ۱۶۰ نفر دیگرشان زخمی شدهاند.
سخنگوی قول اردوی ظفر اظهارات اعضای شورای ولایتی فراه و بادغیس را رد میکند و حتا آن را «تبلیغات دشمن» میخواند: «در بادغیس و فراه امنیت عام و تام برقرار است. همه روزه حملات هوایی بر مخفیگاههای دشمن انجام میشود.»
باشندگان هرات همچنان ترور میشوند
ولایت هرات به ویژه شهر هرات از سالها به این سو شاهد ترورهای متعدد بوده است که اعضای شورای ولایتی هرات ترور افراد و اشخاص را همچنان یکی از مشکلات عمده این ولایت میدانند. اما عبدالاحد ولیزاده، سخنگوی پولیس هرات میگوید که ترور و اختطاف در شهر هرات نسبت به سالهای گذشته به صورت چشمگیر کاهش یافته است.
مهدی حدید، عضو شورای ولایتی هرات به اطلاعات روز میگوید که در یک هفتهی گذشته دو ترور در شهر هرات رخ داده است: «تاهنوز ترور در شهر هرات رخ میدهد. اختطافها کم شده است. ترور کماکان همانند سابق است. در هر ماه بین سه تا چهار ترور در شهر هرات رخ میدهد.»
بررسی خبرنامههای وزارت داخله طی دو ماه اخیر نشان میدهد که دهها آدمربا، فرد مسلح غیرمسئول و دزد مسلح از سوی نیروهای امنیتی در شهر هرات بازداشت شدهاند که در نوع خود بیسابقه است.
طالبان بیشتر در ولسوالیهای جنوبی ولایت هرات و در ولسوالیهای پنجگانه شیندند، پشتون زرغون، پشت کوه و زیر کوه، ادرسکن، چشت شریف و غوریان حضور دارند، اما به گفتهی مقامهای محلی، حضور آنان در حدی نیست که امنیت این ولسوالیها را تهدید کند. به گفتهی مهدی حدید، طالبان در شمال هرات بیشتر در ولسوالیهای گلران و کٌشک کهنه حضور دارند اما تحرکات آنان در این ساحات نسبت به جنوب کمتر است.
مسئولان امنیتی هرات میگویند که در روزهای ۱۹ و ۲۱ ثور، ملا نادم، ولسوال نامنهاد گروه طالبان برای ولسوالی کوه زور هرات و سید عثمان، یکی از فرماندهان مهم گروه طالبان در دو عملیات جداگانه کشته شدند.